تولید و بازار گل و گیاه زینتی یکی از بخش‌های بود که در پی شیوع کرونا خسارات زیادی را متحمل شده است.
تخمین زده می‌شود در پی شیوع کرونا تولیدکنندگان گل شاخه بریده کشور 90 درصد و تولیدکنندگان گل‌های آپارتمانی و فضای سبز حداقل 60 درصد از تولیدات خود را در پی شیوع ویروس کرونا دور ریخته باشند. همچنین آمار نشان می‌دهد صادرات گل و گیاه زینتی از کشور در یک ماه اخیر تقریبا به صفر رسیده است. البته خسارات به بخش گل و گیاه زینتی تنها مختص ایران نیست و سایر کشورهای تولیدکننده این محصولات نیز دچار بحران شده‌اند.
محمدرضا شفیعی، رئیس پژوهشکده گل و گیاه زینتی ایران از تهدیدها و فرصت ها پیش آمده برای صنعت گل و گیاه زینتی کشور در پی شیوع ویروس کرونا در جهان گفت و پیشنهادی عملی برای کمک به کاهش خسارات داد که ادامه می‌خوانیم.
از تاثیرات منفی شیوع ویروس کرونا بر صنعت گل و گیاه کشور بگویید؟
ایجاد موج کوچک بیکاری در کارگران گلخانه‌هایی که با بحران تولید و فروش گل و گیاهان زینتی روبرو شده‌اند. عدم برگزاری نمایشگاه‌های گل و گیاهان زینتی در سه ماهه اول سال که آسیب به فرهنگ مصرف گل و زیان اقتصادی به صنعت نمایشگاه‌ها را سبب شده و همچنین در کاهش فروش سالانه این نمایشگاه ها هم تاثیر داشته است.
با توجه به اینکه تمرکز اصلی بازار داخلی گل ایران برای فروش در روزهای پایانی سال و روزهای ابتدایی سال بعد است، لذا با توجه به بسته شدن بازارها و مراکز فروش و همچنین جلوگیری از آمد و شد بین شهری و استانی، بخش مهمی از محصولات تولیدی شاخه بریده و گل‌های گلدانی فصلی نشایی (سینرر، سنبل، لاله و ....) از بین رفته وسبب آسیب صدها میلیارد تومانی به تولیدکنندگان گل شده است.
چه تهدیدهای پیش روی این صنعت است؟
عدم توجه کافی به مشکلات حوزه تولید گل و گیاهان زینتی در تصمیم گیری‌های کلان کشور با توجه به اینکه این محصول جزء محصولات لوکس محسوب می‌شود. خروج و ورشکستگی برخی از تولیدکنندگان و فروشندگان گل و گیاهان زینتی از میدان تجارت از جمله تهدیدات پیش روی صنعت هستند.
آیا می توان از این تهدید فرصت ساخت؟
به دلیل اجبار در خانه ماندن افراد و افزایش فشار روانی و دور شدن از طبیعت، افزایش گرایش به خرید و مصرف گل و گیاهان زینتی برای پوشش این کاستی‌ها بروز خواهد نمود. بنابراین در درازمدت کرونا سبب ورود بیشتر گل و گیاهان زینتی به سبد مصرف خانوار خواهد شد.
وضعیت کنونی در دشواری‌های عرضه گل و گیاهان زینتی فرصتی برای توسعه بازار مجازی گل و گیاهان زینتی فراهم می‌آورد که از نیازهای نوین توسعه بازار گل در جهان است.
پیچیدگی معادلات اقتصادی کشورهای توسعه یافته که مراکز اصلی تولید و عرضه گل و گیاهان زینتی هستند و عدم تحمل زیان ناشی از بحران کروناویروس در این کشورها، سبب ورشکستگی برخی از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده خواهد شد که این امر فرصتی برای تولید کنندگان داخلی این محصولات فراهم می آورد که بتوانند در بازار جهانی جایگزین آنها شوند به ویژه در بازارهای بزرگ کشورهای همسایه ایران.
همچنین با توجه به اینکه ایران در بازار جهانی گل و گیاهان زینتی جایگاه مستحکم و سیستماتیکی ندارد، و نفوذ در بازار از سخت‌ترین مراحل تجارت گل و گیاهان زینتی است، لذا آشفتگی کنونی در بازارهای بین‌المللی، این فرصت را برای ایران فراهم ساخته که بتواند در این بازار حضور قوی‌تری داشته باشد.
چه پیشنهادهاتی برای بهبود این صنعت در شرایط کرونایی دارید؟
برنامه ریزی منسجم شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی کشور و همچنین معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی در جهت گسترش هدفمند تولید و دستیابی به بازارهای جهانی ضروری است.
با توجه به اینکه پیش بینی‌ها نشان دهنده روند کاهشی شیوع بیماری در اواخر خرداد ماه است، لذا تجمع تقاضا برای گل و گیاهان زینتی ( به ویژه تقاضاهای مربوط به جشن‌ها ...) در دوماهه ابتدایی تابستان( کاهش شدید تقاضا از شهریور به دلیل آغاز محرم و صفر و آغاز موج دوم کرونا) بسیار محتمل است. با این لحاظ ایجاد آمادگی برای عرضه کافی محصول در این دو ماه بسیار سودمند خواهد بود.