شرکتهای لبنیات در روزهای اخیر تحرک زیادی برای افزایش قیمت داشته است و نرخ محصولاتی که شامل قیمت گذاری دولت نیستند، افزایش بی ضابطه ای را تجربه می کنند به طوری که تنها در یک قلم پنیر 450 گرمی در فاصله 20 روز 6 هزار و 500 تومان افزایش یافت و از 15 هزار تومان به 21 هزار و 500 تومان رسید.
با این وجود، قیمت 4 محصول لبنی پر مصرف که شامل قیمت گذاری دولتی هستند از سال گذشته تغییری نداشته است اما صنایع لبنی این بار به جای افزایش قیمت محصولات خود به دنبال آزاد سازی نرخ آن چهار محصول پر مصرف نیز هستند تا به راحتی بتوانند نرخ محصولات خود را تغییر دهند.
محصولات لبنی که شامل قیمت گذاری هستند، شیر کم چرب و پرچرب ساده در بسته بندی بطری و پاکتی مدت دار و پنیر 450 گرمی UF ، ماست کم چرب و پرچرب ساده در بسته بندی های کوچک و بزرگ و کره حیوانی ساده است.
از آنجا که این محصولات سهم بالایی از سبد لبنیات خانوار را شامل می شود و تاثیر مهمی در سود نهایی تولید کنندگان دارد، تلاش برای آزاد سازی قیمت این محصولات از سوی انجمن صنایع لبنی و تولید کنندگان عضو این انجمن آغاز شده است.
این درحالی است که افزایش قیمت لبنیات تاثیر مهمی در کاهش مصرف دوباره لبنیات دارد به طوری که سرانه مصرف شیر در ایران طی دو دهه اخیر و بعد از برداشته شدن یارانه مصرف شیر از 95 کیلو به 80 کیلو کاهش یافته درحالی که سازمان بهداشت جهانی سرانه 150 کیلوگرم را توصیه کرده و همینطور در سند چشم انداز توسعه ایران نیز سرانه 120 کیلوگرم هدف گذاری شده است.
بنابراین گزارش، با وجود اینکه یارانه مصرف شیر یا همان توزیع شیر یارانه ای میان مردم قطع شده است اما در دولت به تولید شیر، یارنه غیر مستقیم پرداخت میکند به طوری که دامداران برای تولید شیر خام از نهاده هایی(خواک دامی) استفاده می کنند که با ارز 4200 تومان به کشور وارد شده است.
قیمت تمام شده پایین شیر خام در ایران به دلیل بهره گیری از نهاده های ارزان قیمت وارداتی ( با ارز 4200) باعث شده که صادرات انواع لبنیات و شیر خشک صرف اقتصادی بالایی برای تولیدکنندگان داشته باشد و به نوعی رانت ایجاد کرده است که این امر سود نهایی تولیدکنندگان را به تعادل می رساند و باید دسترسی مردم به فرآورده های لبنی ارزان قیمت را قطع نکنند.