همه ساله قیمت محصولات لبنی در بازار دستخوش تغییر و تحولاتی قرار می‌گیرد که این امر منجر به کوچک شدن سهم محصولات لبنی در سبد خانوار می شود.
دبیر انجمن صنایع لبنی در نیمه خرداد امسال اعلام کرد که با توجه به افزایش هزینه های تولید، قیمت های جدید پیشنهادی را به سازمان حمایت ارائه داد که در نهایت در ۱۰ تیر، قیمت سه قلم پرمحصول لبنی همچون شیر، ماست و پنیر افزایش یافت.
ناگفته نماند که قیمت سایر محصولات لبنی که مشمول قیمت گذاری نیست، قبل از افزایش سه قلم پرمصرف در بازار با نوساناتی روبرو شد که این امر با اعتراض شدید خانوار ها روبرو شد.
بررسی ها نشان می دهد که همزمان با افزایش قیمت محصولات لبنی، تقاضا برای خرید کاهش یافته است چرا که در شرایط فعلی اقتصاد، خانوارها اولویت هایی برای خرید مایحتاج خود دارند که اختلاف معنادار سرانه مصرف با متوسط جهانی تنها منجر به افزایش هزینه های درمان می شود که انتظار می رود مسئولان دولتی برای کاهش این فاصله یارانه هایی را به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند.
با وجود افزایش قیمت شیرخام و به دنبال آن‌محصولات لبنی، دامداران انتقاداتی دارند و معتقدند که افزایش قیمت شیرخام هیچ سنخیتی با هزینه های تولید ندارد که اگر مسئولان سازمان حمایت هر چه سریع تر اقدام به اصلاح نرخ شیر خام نکنند، صنعت دامداری در سال جهش تولید به تعطیلی کشیده می شود.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف، راهکارهای ارتقای سرانه و مقایسه سرانه مصرف در کشور با متوسط جهانی با خبر شویم:
انتقاد دامداران به نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی شیر خام
سعید سلطانی سروستانی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور با انتقاد نسبت به نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی شیرخام اظهار کرد: با گذشت ۸ ماه از پیگیری اتحادیه دامداران، ستاد تنظیم بازار نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی را برای خرید هر کیلو شیرخام از دامدار مصوب کرد، در حالیکه این نرخ هیچ گونه سنخیتی با هزینه های تولید ندارد.
وی افزود: بنابر قانون، تشکل ها در جلسه ستاد تنظیم بازار باید حضور داشته باشند که متاسفانه نرخ مصوب بدون حضور نمایندگان تشکل ها اعلام شد.
سلطانی قیمت منطقی هر کیلو شیر خام با احتساب ۱۰ درصد سود را ۳ هزار و ۳۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر شیرخام کمتر از قیمت تمام شده تولید عرضه می شود که در سال جهش تولید این موضوع بازدارنده تولید است.
مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور با بیان اینکه قیمت فعلی شیرخام سنخیتی با هزینه های تولید ندارد، بیان کرد: اگر قیمت خرید شیرخام اصلاح نشود، کار به جایی می رسد که بسیاری از واحدهای دامداری به سبب زیان در فروش تعطیل می شوند.
وی در واکنش به افزایش ۲۷ درصدی قیمت لبنیات گفت: اگرچه واحدهای تولیدی مشکلات خاص خود را دارند، اما قیمت شیرخام تا فرآوری محصول ۳ برابر اختلاف دارد که در این قضیه تنها دامدار و مصرف کننده متحمل زیان می شود.
سلطانی درباره تاثیر افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف بیان کرد: در شرایط فعلی اقتصاد که قدرت خرید خانوار روبه کاهش است و مردم اولویت هایی در هزینه زندگی خود دارند، از این رو افزایش قیمت لبنیات بر میزان مصرف و تولید تاثیر سو دارد.
وی با اشاره به اینکه قیمت نهاده های تولید به شدت افزایش یافته است، بیان کرد: هم اکنون ۳۰ درصد نهاده های دامی با نرخ مصوب و ۷۰ درصد از بازار سیاه تامین می شود که به سبب اختلاف های چندبرابری تولید، هزینه تمام شده تولید به شدت افزایش یافته است.
به گفته این مقام مسئول، با وجود اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات انتظار می رود که نهاده های دامی با نرخ مصوب در اختیار دامداران قرار بگیرد که متاسفانه بخش اعظم ذرت و کنجاله سویا از بازار سیاه تامین می شود.
سلطانی قیمت هر کیلو جو را بالای ۲ هزار تومان، ذرت ۲ هزار و ۵۰۰ و کنجاله سویا ۶ هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت کنونی کاه، کلش و ذرت علوفه ای نسبت به سال قبل ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته که تمامی این عوامل هزینه های تولید را بالا برده است.
این مقام مسئول ادامه داد: قیمت مصوب شیرخام بدون مشورت با ما ۲ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد که مسئولان علت آن را عدم توانایی مصرف کنندگان برای خرید لبنیات عنوان می‌کنند، در حالی که این امر به نفع تولید نیست و در بلندمدت خسارات جبران ناپذیری را به صنعت وارد می‌کند.
ارتباط مستقیم کاهش مصرف با افزایش قیمت لبنیات؛ پرداخت یارانه تنها راه حل افزایش سرانه مصرف
علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی تولیدکنندگان فرآورده های لبنی با اشاره به اینکه ارتباط مستقیمی بین کاهش مصرف و افزایش قیمت لبنیات وجود دارد، اظهار کرد: افزایش تورم در قیمت مواد اولیه مورد نیاز تولید محصولات لبنی اعم از شیرخام، ظروف بسته بندی، سایر هزینه های تولید و به طبع محصول نهایی تاثیر گذار است.
وی افزود: اگر دولت به طور مستقیم از تولید حمایت کند، تغییری در سرانه مصرف ایجاد نمی شود، در غیر این صورت شاهد افت چشمگیر سرانه مصرف هستیم.
ظفری اعطای یارانه به بخش تولید را تنها راه حل سلامت جامعه و مصرف بالای محصولات لبنی اعلام کرد.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی تولیدکنندگان فرآورده های لبنی میانگین مصرف جهانی لبنیات را ۱۶۰ کیلو و کشور ما حدود ۶۰ کیلو اعلام کرد و گفت: پرداخت یارانه از سوی دولت تنها راه حل ارتقای سرانه مصرف لبنیات اعلام کرد چرا که فاصله معناداری با متوسط جهانی داریم.
قیمت تمام شده هر کیلو شیرخام ۵ هزار و ۹۵۰ تومان است
احمد مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور از کمبود نهاده‌های دامی در بازار خبر داد و گفت: با وجود آنکه نهاده با نرخ آزاد به وفور در بازار موجود است، اما با نرخ مصوب نیست، این در حالی است که مسئولان اذعان می‌کنند که ارز مورد نیاز را تخصیص دادند.
وی افزود: هم اکنون هر کیلو کنجاله سویا با نرخ ۷ هزار تومان، ذرت ۲ هزار و ۷۰۰ تومان و جو ۲ هزار و ۲۰۰ تومان در بازار سیاه عرضه می شود که با نرخ های مصوب اختلاف چندبرابری دارد، به همین خاطر اگر مسئولان نتوانند بازار نهاده را کنترل کنند، صنعت دامپروری همانند مرغداری نابود نشود.
مقدسی ادامه داد: تولیدکنندگان به هر میزانی که کنجاله و ذرت از بازار آزاد بخواهند، ۲ ساعت بعد درب واحد تولیدی تحویلشان داده می‌شود که با این وجود این سوال مطرح است که چرا نهاده در بازار آزاد موجود است، اما با نرخ مصوب نیست؟
این در حالی است که قیمت مصوب شیرخام از دامدار با این نرخ فاصله معناداری دارد که از مسئولان ستاد تنظیم بازار تقاضا داریم برای استمرار تولید، نرخ مصوب را متناسب با هزینه های تولید اصلاح کنند.
همه ساله با افزایش حقوق و دستمزد، ظروف بسته بندی و سایر مواد اولیه ستاد تنظیم بازار نرخ اقلام پرمصرف لبنی و شیر خام را افزایش می دهد که این موضوع در کنار سایر هزینه هاموجب شده تا سهم مصرف لبنیات در سبد خانوار کاهش یابد که اگر دولتمردان یارانه ای به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند، علاوه بر ورشکستگی صنعت دامپروری، سالیانه هزینه بالایی باید خرج درمان شود.