اخیرا خبری تلخ مبنی بر امحای هندوانه‌های صادر شده ایرانی توسط دولت ترکیه به میزان 6 هزار و 500 تن که چهار هزار و 200 تن آن سهم صادرکنندگان آذربایجان غربی بود در فضای مجازی و حقیقی پیچید.
همه ساله از نیمه دوم اسفند تا اوایل خرداد، صادرات هندوانه داخلی به کشور همسایه یعنی ترکیه از طریق مرز بازرگان انجام می‌شد که امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا بسته شده و از طریق مرز ریلی به کشور ترکیه ارسال شد.
پس از حمل این مقدار هندوانه، وزارت امور خارجه این کشور به صورت شبانه و در یک اقدام عجیب و غیرقانونی، تعرفه واردات این کشور را از 75 به 300 دلار افزایش داد.
همین خود سبب شد تا صادرکنندگان کشورمان دچار ضرر و زیان مالی شده و هزینه های گزاف حمل توسط لوکوموتیو به مبلغ 60 یورو به ازای هر واگن را متضرر شدند.
هیچ مسئول استانی و کشوری از صادرکننده حمایت واقعی نمی‌کند
یکی از صادرکنندگان هندوانه که اخیرا در مسئله صادرات به ترکیه دچار ضرر مالی شد با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد صادرات میوه و تره بار ارومیه از سوی اصناف میوه انجام می‌شود اظهار داشت: متاسفانه در مسئله صادرات هندوانه به ترکیه، این کشور افزایش تعرفه را به اطلاع جمهوری اسلامی ایران نرسانده بود.
«عبدالله احمدی» در ادامه افزود: متاسفانه 6 هزار و 500 تن هندوانه صادراتی ایران در شهر وان و دیاربکر ترکیه به دلیل افزایش شبانه تعرفه گمرکی از 75 به 300 دلار در مقصد فاسد و برای امحای هر تن آن 6هزار لیر از صادرکننده اخذ شد و ضرر مادی فراوانی به صادرکننده رسید.
وی گفت: متاسفانه مسئولان آذربایجان غربی و دولت نیز هیچ کمک و حمایتی از کشاورزان انجام ندادند در حالی که با توجه به فعالیت شبانه روزی میدان میوه و تره بار به دستور شهردار، وام های بلاعوض و بلندمدت می توانست در اختیار آنان برای جبران خسارات قرار می گرفت.
این صادرکننده اظهار داشت: پس از اینکه ترکیه به خاطر کرونا، راه آهن را به روی صادرکنندگان ایرانی باز کرد، افزایش تعرفه را در مجوز و گواهی خود قید نکرده بود بنابراین آنها با افزایش دو تا سه برابری تعرفه هندوانه که به صورت شبانه انجام شد، قانون تجارت جهانی را زیرپا گذاشتند.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر کرایه لوکوموتیو به مبلغ 60 یورو به ازای هر واگن و در مجموع به مبلغ یک میلیارد تومان، اصناف میدان میوه و تره بار آذربایجان غربی را به شدت متضرر کرد.
احمدی بیان کرد: متاسفانه در مسئله صادرات، دست به دامان اتاق بازرگانی استان، استاندار آذربایجان‌غربی، نماینده وزارت امور خارجه در استان و بسیاری از مسئولان استانی شده اما آنها نتوانستند کاری از پیش ببرند و ضعیف عمل کردند.
دولت ترکیه به صورت شبانه اقدام به افزایش تعرفه هندوانه کرد
نایب رئیس اتحادیه میوه و تره بار شهرداری ارومیه با ابراز تاسف از اینکه در قضیه هندوانه از سوی هیچ‌یک از مسئولین استانی و کشوری حمایت نشدند بیان کرد: پس از اینکه دولت ترکیه به صورت شبانه اقدام به افزایش تعرفه هندوانه کرد، دست به دامان مسئولان استانی همچون استانداری، فرمانداری و اتاق بازرگانی برای حل مشکل شده اما صرفا نامه نگاری انجام و جلسات بی‌نتیجه برای این موضوع برگزار شد و نتیجه و سودی برای صادرکننده نداشت.
رحمت تقی‌زاده تصریح کرد: ترکیه برای محموله هندوانه برای هر تن، 300 دلار هزینه گمرکی طلب کرد و پس از دپوی بار هندوانه ایران، این تعرفه گمرکی را وضع کرد در حالی که صادرکنندگان و تاجران ایرانی توان پرداخت این مبلغ را نداشتند.
تقی زاده با اظهار تاسف از اینکه کشور ترکیه برای امحای هندوانه‌های انبار شده در گمرک آن کشور مبلغ 6 هزار لیره برای هر واگن از صادرکننده ایرانی دریافت کرد گفت: صادرکنندگان ایرانی مجبور شدند که این مبلغ را صرفا برای باطل نشدن مجوز واردات و صادرات پرداخت کنند.
بازرگانان سردرگم هستند
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی نیز بیان کرد: اخیرا چند هزار تن هندوانه از ارومیه به سمت وان ترکیه صادر شد؛ اما واگن‌ها باز نشده و همه فاسد شدند و بنابراین حق صادرکنندگان باید به طریقی پرداخت شود.
حجت الاسلام سیدسلمان ذاکر افزود: در قضیه صادرات هندوانه، برخی صادرکنندگان هزینه میلیاردی گذاشته و متضرر شدند و بنابراین دیپلماسی اقتصادی نباید غیرفعال باشد چون کشاورز و صادرکننده که نمی‌تواند به صورت مستقیم با وزیر امور خارجه ترکیه وارد مذاکر و گفت‌گو شود، بنابراین دولت باید پیگیر حق و حقوق مردم باشد.