کشت گلخانه‌ای از روش‌هایی است که در جهت کنترل عوامل طبیعی و افزایش بهره‌وری در تولید به کار گرفته می‌شود و بر همین اساس به مثابه یک تکنولوژی جدید به شدت مورد پذیرش کشاورزان استان تهران و سایر مناطق کشور قرار گرفته است.
تولید خارج از فصل، امکان کنترل عوامل محیطی، امکان کشت هر محصول در هر منطقه آب و هوایی، کنترل آفت‌ها و بیماری‌ها، مصرف کمتر آب، راندمان بالای تولید، دوام محصول پس از برداشت، قیمت بالاتر محصول برای فروش در خارج از فصل و مواردی از این دست از جمله مزیت‌های احداث گلخانه به شمار می‌رود.
البته در نقطه مقابل نیز کاشناسان معتقدند که نحوه سرمایه‌گذاری و بی‌توجهی به تهیه طرح توجیهی احداث گلخانه از مشکلات اصلی این صنعت محسوب می‌شود.
به عقیده آنان اگر طرح توجیهی احداث گلخانه با اصول استاندارد منطبق نباشد و مشاوره درست در نحوه ورود و سرمایه‌گذاری به این صنعت صورت نپذیرد، بدون‌شک ورود به این عرصه با ریسک بالایی همراه خواهد بود؛ سرمایه‌گذاران نیز عنوان می‌کنند که با محدودیت‌هایی به خصوص در زمینه دریافت تسهیلات بانکی مواجه هستند.
بانک‌ها بر اساس ضوابط خودشان رفتار می‌کنند
یکی از گلخانه‌داران مطرح کشور که بیش از ۲۰ سال است در روستای «قلعه‌سین» شهرستان پیشوا در امر تولید گل و گیاه فعالیت دارد، می‌گوید: دریافت تسهیلات بانکی یکی از مشکلات جدی این تولیدکنندگان است و مدیران بانکی توجهی به دستور مدیران وزارت جهاد کشاورزی ندارند و بر اساس ضوابط خودشان رفتار می‌کنند.
«مهدی کبریایی» بالا بودن سود تسهیلات بانکی، اخذ وثیقه‌های سنگین از سوی بانک و کوتاه بودن زمان بازپرداخت را از دیگر مشکلات بانکی گلخانه‌داران اعلام کرد.
وی با بیان اینکه نظارت دستگاه قضایی به عملکرد بانک‌ها این پیچیدگی را بیشتر کرده، افزود: بیشتر شدن این نظارت‌ها امر مبارکی است اما دریافت تسهیلات در این شرایط با پیچیده کرده است.
سوخت هواپیماهای باری تامین نمی‌شود
این گلخانه‌دار که سال‌ها گل و گیاه به کشورهای اروپایی و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر کرده، از نبود هواپیمای کارگو یا باری برای صادرات سخن می‌گوید و اذعان می‌کند که در این سال‌ها محصول با هواپیمای مسافربری به کشورهای مختلف صادر شده است زیرا به هواپیماهای باری سوخت اختصاص نمی‌یابد.
به گفته وی حدود ۳۰ سال پیش قانونی وضع شد که سوخت دولتی به هواپیماهای کارگو داده نشود و در حال حاضر بسیاری از این هواپیماها در آشیانه‌ها غیرفعال است.
کبریایی بیان کرد: مجلس باید این قانون را اصلاح کند تا با هدف افزایش توان اقتصادی کشور، بنزین دولتی به این هواپیماها اختصاص یابد.
وی با بیان اینکه پس از شیوع ویروس کرونا صادرات هم متوقف شده بود، افزود: حدود یک هفته‌ای است که مشکل صادراتی برطرف شده و اگر مجلس با همکاری دولت بتواند مشکل هواپیماهای کارگو را برطرف کند، ارز مناسبی وارد کشور می‌شود.
محدودیت‌های دریافت تسهیلات بانکی
یکی دیگر از گلخانه‌داران که ۱۵ سال سابقه کار در زمینه تولید سبزی و صیفی در روستای «شعیب‌آباد» دارد، می‌گوید: بانک کشاورزی مدتی است که به دلیل آنچه که مسدود بودن سامانه اعلام می‌شود، از پرداخت تسهیلات خودداری می‌کند.
«محمد حسن قمی» افزود: مدت ۲ ماه است که مشغول احداث پنج هکتار گلخانه جدید هستیم اما به دلیل در اختیار نگذاشتن تسهیلات بانکی، عملیات اجرایی آن متوقف شده است.
وی ادامه داد: هزینه‌های تولید خیلی بالاست و واقعا در این شرایط سخت، کار تولیدی بسیار سخت و پرهزینه شده است.
این گلخانه‌دار با بیان اینکه کشت محصولات کشاورزی در فضای گلخانه‌ای بسیار باکیفیت‌تر از شیوه‌های سنتی است، خاطر نشان کرد: استقبال مردم از خرید محصولات گلخانه‌ای بالاست زیرا کیفیت این محصولات قابل مقایسه با بقیه محصولات نیست.
وی تاکید می‌کند که کشت محصولات در فضای گلخانه‌ای بسیار سخت اما طبق برنامه است و به همین منظور محصول برداشتی نیز با کیفیت مناسب برداشت می‌شود.
به گفته وی دولت در سال های اخیر با تغییر کشت محصولات کشاورزی از فضای باز به فضای گلخانه‌ای حمایت خوبی از سرمایه‌گذاران این بخش داشته اما مدیران بانکی در واگذاری تسهیلات بانکی بسیار سخت‌گیرانه عمل می‌کنند.
این گلخانه‌دار یادآور شد: شرایط و ضوابط برای تخصیص وام به تولیدکنندگان با فرد عادی باید تفاوتی داشته باشد زیرا گلخانه‌داران برای تامین محصولات غذایی کشور تلاش می‌کنند و باید در زمینه اختصاص تسهیلات نیز شرایط آسان‌تری از سوی مدیران بانکی لحاظ شود.
بانک مرا گول زد
یکی دیگر از گلخانه‌داران که در روستای «طارند» در جنوب پایتخت بیش از ۲۵ سال سابقه کار دارد، گفت: سال گذشته یکی از بانک‌های دولتی اعلام کرد که در صورت مکانیزه کردن گلخانه‌ها تسهیلات با سود ۹ درصدی پرداخت می‌کند.
«احمد تاجیک» ادامه داد: ما هم با صرف هزینه‌های فراوان گلخانه چوبی را به فلزی تبدیل کردیم و پس از کش‌وقوس‌های فراوان موفق به دریافت این وام نشدیم و به نوعی بانک من کشاورز باتجربه را گول زد.
رتبه نخست تهران در توسعه گلخانه‌ای
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با اشاره به اینکه طی سال گذشته ۳۲۳ هکتار فضای گلخانه‌ای احداث شد و این استان در مقایسه با سایر استان‌ها رتبه نخست کشوری را کسب کرد، افزود: تاکنون سه هزار و ۸۱۱ هکتار گلخانه در استان تهران احداث شده است.
کریم ذوالفقاری اضافه کرد: تداوم روند رو به رشد در احداث گلخانه‌های استان امسال هم ادامه می‌یابد و پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال مساحت گلخانه‌های استان به چهار هزار هکتار برسد.
وی به مزیت‌های کشت گلخانه‌ای اشاره کرد و افزود: کشت گلخانه‌ای علاوه بر صرفه‌جویی ۸۰ درصدی در آب مصرفی، امکان تولید محصولات خارج از فصل را هم فراهم و برای تعدادی هم ایجاد شغل می‌کند.
به گفته وی عمده فعالیت کشت گلخانه‌ای استان تهران در شهرستان‌های پیشوا، پاکدشت و ورامین قرار دارد.
وی همچنین در خصوص رشد کیفی محصولات گلخانه‌ای نیز گفت: امسال یک میلیون و ۳۰۰ هزار گل شاخه بریده و همچنین ۳۰ میلیون گلدان گیاهان آپارتمانی در فضاهای گلخانه‌ای تولید خواهد شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران تاکید کرد: امسال میزان تولیدات محصولات گلخانه‌ای این استان نیز از ۷۵۰ هزار تن به ۸۲۰ هزار تن افزایش خواهد یافت.
وی همچنین از تشکیل ستاد رفع موانع تولید در فضای گلخانه‌ای استان تهران خبر داد و گفت: این ستاد برای رفع مشکلات گلخانه‌داران این ستاد تشکیل شده و همچنین دولت نیز برای تشویق سرمایه‌گذاران به فعالیت در بخش گلخانه‌ای تسهیلات ارزان قیمت را در دستور کار قرار داده است.
ذوالفقاری خاطر نشان کرد: این تسهیلات از محل اعتبارات تبصره الف ماده ۱۸ با عاملیت بانک کشاورزی با کارمزد ۹ درصدی به بهره‌برداران پرداخت می‌شود.
به گفته وی میانگین زمان صدور پروانه برای احداث گلخانه در استان تهران حدود ۱۰ روز است و با توجه به اینکه ۲۸ درصد کل مساحت واحدهای گلخانه‌ای در این استان احداث و فعال است، از احداث واحدهای گلخانه‌ای به شدت حمایت می‌کنیم.
استان تهران دارای ۱۸۷ هزار هکتار اراضی کشاورزی است و دولت تلاش می‌کند تا مساخت گلخانه‌های استان را با توجه به مزیت‌های بی‌بدیل آن افزایش دهد.
کشت محصولات کشاورزی در فضای گلخانه‌ای علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، چندین برابر نسبت به فضای باز افزایش تولید را به دنبال دارد و برای کشاورزان نیز به صرفه است.