کشت دوم برنج در مازندران به دو شیوه “نشای دوباره ” و “ پرورش ساقه " انجام می شود، در روش اول کشاورزان اقدام به آماده سازی دوباره شالیزار کرده و نشای مجدد انجام می دهند ، ولی در روش دوم ساقه های باقی مانده از کشت نخست جوانه زده و پرورش داده می شود تا تبدیل به شالی شود.
کشت دوم برنج طی یک دهه اخیر در مازندران رواج یافت و هر ساله سطح بیشتری از شالیزارها را فرا گرفت. جهاد کشاورزی پیشی بینی کرده است که امسال با توجه به فراوانی آب ، کشاورزان اقبال بیشتری نسبت به سال های گذشته برای کشت دوم به هر دو شیوه داشته باشند و احتمالا سطح زیر کشت هم از ۷۰ هزار هکتار سال گذشته به ۱۱۰ هزار هکتار افزایش یابد.
عزیزالله شهیدی فر روز چهارشنبه همزمان با قرار گرفتن در آخرین روز مناسب برای کشت دوم برنج به روش نشای دوباره به خبرنگار ایرنا گفت : بر اساس ارزیابی کارشناسان مرکز تحقیقات برنج مازندران ، زمان نرمال کشت دوم برنج در استان تا ۱۵ مرداد بوده است و گذر از این زمان برای کشت دوم با خطرپذیری زیادی همراه خواهد بود.
وی با درخواست از کشاورزان برای ادامه کشت دوم برنج حداکثر تا بیستم مرداد ماه ، هشدار داد : کشاورزانی که از این بازه زمانی عبور کنند ، با خسارت احتمالی آفت و سرمازدگی مواجه خواهند شد.
شهیدی فر خواستار توجه به تجارب تلخ ضرر و زیان برخی شالیکاران در سال های گذشته به خاطر رعایت نکردن دوره زمانی مناسب کشت دوم برنج شد و توضیح داد : شالیکارانی که سال گذشته پس از ۱۵ مرداد اقدام به کشت دوم برنج به شیوه نشاء کاری کرده بودند ، تا ۷۰درصد متضرر شدند .
مشاهدات خبرنگار ایرنا از مناطق مختلف مازندران نشان می دهد که این روزها بسیاری از کشاورزان با دیدن روان آب در رودخانه ها و نهرهای کشاورزی و افزایش میزان آب آببندان ها و سدها ، سخت مشغول شخم و شیار شالیزارها هستند پس از برداشت محصول کشت اول هستند.
اقبال فراوان شالیکاران برای کشت دوم همچنین سبب شده است تا دستمزد کارگران نشاء کار هم اکنون روزانه تا ۳۰۰ هزار تومان برسد و قیمت انواع نهاده های کشاورزی از جمله کود شیمیایی نیز تا ۲ برابر فروردین ماه افزایش یافته است.
در حال حاضر بیشتر شالیکاران حوزه آبریز هراز در شهرستان های محمودآباد، بابلسر ، فریدونکنار ، آمل و بابل که برداشت محصول کشت اول را انجام دادند ، مشغول آماده سازی زمین برای نشای دوباره هستند.
کشت دوم برنج همانند کشت اول نیازمند صرف هزینه های شخم و شیار، دستمزد نشاءکاری، آبیاری و سمپاشی و دیگر کارهای ضروری برای نگهداری است و به همین دلیل در صورت از بین رفتن محصول به علت تاخیر در کشت ، کشاورزان دچار ضرر و زیان غیرقابل جبران خواهند شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به بارندگی های یک هفته اخیر در استان ، گفت : اگرچه امسال شرایط ذخیره آب پشت سدها ، آببندان ها و همچنین روان آب رودخانه ها سبب اقبال بیشتر کشاورزان به کشت دوم برنج شده است ، اما از آن جایی که کشت اول به خاطر شیوع کرونا با تاخیر ۱۰ روزه انجام و به همین میزان هم تاخیر در برداشت اعمال شد ، خطر سرمازدگی و شیوع آفت در زمان برداشت کشت دوم زیاد است.
وی افزود : پیش بینی سازمان جهاد کشاورزی مازندران نشان می دهد که امسال بیش از ۴۵ هزار هکتار از زمین های شالیزاری استان به روش نشای دوباره زیر کشت دوم برنج می رود و در سطحی حدود ۶۰ هزار هکتار نیز پرورش ساقه انجام خواهد شد.
تایید و کمبود و افزایش ۲ برابری قیمت کودهای شیمیایی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران ضمن تایید کمبود کود فسفات و پتاس در استان ، گفت : البته کود اوره که بیشترین کود مصرفی کشاورزان بویژه باغداران و شالیکاران است تولید داخلی است و مشکلی وجود ندارد.
شهیدی فر با تایید افزایش قیمت کودها ، افزود : شرکت خدمات حمایتی کشاورزان مازندران در حال تهیه و توزیع انواع کود بین کارگزاری های رسمی است و کشاورزان باید کودهای مورد نیاز خود را از کارگزاری ها فراهم کنند.
برخی از کشاورزان مازندران در بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا به او گفتند که قیمت کود اوره ۵۰ کیلویی که در فروردین و اردیبهشت امسال حداکثر تا ۶۵ هزار تومان عرضه و خریداری شد اکنون به دلیل کمبود و استقبال کشاورازن به کشت دوم به ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزار تومان نیز رسیده است.
قفل انتظار بر بازار برنج جدید
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در مورد بازار برنج در شالیکوبی های مازندران نیز گفت که بررسی ها نشان می دهد که به رغم وجود تقاضا ، کشاورزان حاضر به عرضه محصولشان با قیمت فعلی بازار نیستند.
شهیدی فر افزود : با توجه به این که امسال هزینه ها بسیار بالا بوده است ، توقع کشاورزان برای افزایش ۲۰ درصدی قیمت ها منطقی است و امیدواریم بازار برنج با کشف قیمت واقعی و به دور از دلال بازی رونق بگیرد.
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا نشان می دهد که تقاضا برای خرید برنج طارم محلی تا حدود ۲۳ هزار تومان در هر کیلو گرم وجود دارد اما شالیکاران حاضر به فروش و عرضه محصولشان نیستند.
کشاورزان مازندرانی بنا بر آمارها بیش از یک میلیون تن برنج سفید تولید می کنند که برابر ۴۲ درصد نیاز کشور به این محصول است.