واردکنندگان برنج که به اعتماد مصوبات دولتی، کالاهای خود را از گمرکات ترخیص کرده و به نرخ مصوب بر مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی فروخته‌اند، اکنون برای دریافت ارز میان دستگاه‌های دولتی سرگردان هستند و علیرغم پیگیری‌های متعدد، همچنان پشت دربهای بسته بانک مرکزی معطل هستند.
این واردکنندگان که کالاهای خود را با مصوبات دولتی به صورت امانی از گمرکات ترخیص کرده و با قیمت مصوب بر مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی تحت نظر وزارت صمت به فروش رسانده‌اند و اکنون که نوبت به پرداخت ارز آنها رسیده، بانک مرکزی می‌گوید چیزی به اسم دلار ۴۲۰۰ تومانی ندارد و همه باید تسویه حساب‌ها را با ارز نیمایی انجام دهند.
در همین ارتباط یکی از واردکنندگان برنج که خواست نامش در گزارش ذکر نشود گفت: حجم زیادی از بار وارداتی را اسفند و فروردین حسب نظر ستاد تنظیم بازار بصورت درصدی از گمرک ترخیص و در شبکه منتخب مدنظر ستاد تنظیم بازار بر مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی با نرخ مصوب توزیع کردیم.
وی ادامه داد: اما در اردیبهشت ماه امسال اولویت ارز برنج تغییر کرد و این کالای اساسی از شمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد. این در حالی بود که ما اقلام وارداتی خود را بر مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی و به درخواست دولت در بازار توزیع کرده بودیم و تمام اسناد مثبته نیز موید این مطلب است اما بانک مرکزی اکنون پس از گذشت حدود ۶ ماه، حاضر نیست مطالبات ما را تسویه کند.
این واردکننده برنج گفت: مابقی محموله وارداتی ما همچنان در گمرکات معطل مانده و در حال خراب شدن است و در صورت تداوم وضع موجود، غیر قابل استفاده خواهد شد.
آنگونه که واردکنندگان با یک حساب سرانگشتی می‌گویند نیاز ارزی این گروه برای تخصیص ارز حوالی ۶۰ تا ۷۰ میلیون دلار است و دولت باید ارز آنها را ۴۲۰۰ تومانی حساب کند؛ اما به در بسته بانک مرکزی خورده‌اند و از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به آنها خودداری می‌شود.
بسیاری از این واردکنندگان در نامه‌های جداگانه ای به وزارت صمت به این اقدام عجیب بانک مرکزی اعتراض کرده‌اند و گفته می‌شود ستاد تنظیم بازار نیز مکاتبات متعددی را با بانک مرکزی انجام داده اما هنوز پاسخی نگرفته است.
بعد از توزیع برنج به دنبال مسئولین افتاده‌ایم تا ارز ما را بدهند!
محمد مختاریان، نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج نیز اظهار داشت: اوایل آذر ماه سال ۹۸ ثبت‌سفارش برنج باز شد، با درخواست دولت برنج وارد کردیم اما با گذشت مدتی طولانی نتوانستند به ما ارز تخصیص بدهند. رئیس کمیته ارزی وقت وزارت صمت ما را فراخواند و در جلسه‌ای به ما گفت که «کشور بازرگان ترسو نمی‌خواهد، مردم به شما نیاز دارند، الان ارز نداریم به شما بدهیم اما اسامی‌تان را به بانک مرکزی می‌دهیم و تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی طول می‌کشد. انتظار داریم شما با توجه به اعتباری که در سیستم بین‌المللی دارید، اسناد را از تأمین کننده بگیرید و کالا را ترخیص و توزیع کنید؛ ما بعداً به شما ارز می‌دهیم.»
نایب رئیس انجمن برنج افزود: با توجه به شرایط کشور، پذیرفتیم و این کار را همانگونه که وزارت صمت خواسته بود، انجام دادیم؛ اما بعد از توزیع برنج به دنبال مسئولین افتاده‌ایم تا ارز ما را بدهند.
وی ادامه داد: زمانی که ما را برای تخصیص ارز به بانک مرکزی معرفی کردند و زمانی که ما محموله‌هایمان را با مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی به نرخ مصوب وزارت صمت در بازار توزیع کردیم، ارز ۴۲۰۰ تومانی برنج برقرار بود اما از اردیبهشت ارز ۴۲۰۰ تومانی برنج حذف شد و به ما گفتند فقط ارز نیمایی می‌توانیم بدهیم.
آن زمان ما را به بانک مرکزی معرفی کردند اما بعد از یک مدتی گفتند ارز دیگر نیمایی شده است. از آن زمان معطل مانده‌ایم.
تصمیمات خلق الساعه باعث رسوب ۳۳ هزار تن برنج شد
سالار ساکت، عضو کمیته ناظر انجمن واردکنندگان برنج در خصوص عدم پایبندی بانک مرکزی به تأمین ارز برنج‌هایی که ماه‌ها قبل به درخواست ستاد تنظیم بازار از گمرکات به صورت درصدی ترخیص و بر مبنای ارز ۴۲۰۰ تومانی در بازار فروخته شد، گفت: از حدود ۸۷ هزار تن محموله‌های برنج رسوبی در بنادر کشور مقدار ۵۳ هزار و ۲۱۴ تن آن به صورت امانی از گمرکات به دستور مقامات ذی‌ربط وزارت صنعت، معدن و تجارت و با اخذ مجوزهای لازم از گمرک ترخیص و در داخل شبکه توزیع رسمی تحت نظارت نهادهای متولی با قیمت مصوب (بر مبنای دلار ۴۲۰۰ تومانی) فروخته شد اما متأسفانه بانک مرکزی ارز آن را به واردکنندگان پرداخت نمی‌کند؛ ضمن اینکه ۳۳ هزار و ۳۷۷ تن باقی مانده از این محموله‌های برنج در بنادر در معرض خطر فساد و خرابی قرار دارند و هنوز تعیین تکلیف نشده‌اند.
وی درباره علت رسوب ۸۷ هزار تن محموله برنج در گمرکات توضیح داد: محموله‌های مذکور حدوداً از تیرماه تا دی ماه سال ٩٨ وارد کشور شده‌اند و به دلیل تقارن با ممنوعیت فصلی از پیش اعلام نشده وزارت صمت و محدودیت‌های ارزی بانک مرکزی مدت انقضا آنها که بر اساس پروتکل‌های بهداشتی سازمان غذا و دارو دو سال تعیین شده رو به اتمام است و به دلیل شرایط آب و هوایی بنادر در فصل تابستان احتمال خرابی کامل آنها وجود دارد. البته همانطور که اشاره شد، از ۸۷ هزار تن برنج رسوبی بیش از ۵۳ هزار تن به درخواست ستاد تنظیم بازار به صورت درصدی و پیش از تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، از گمرکات ترخیص و با نرخ مصوب در بازار توزیع شد اما بانک مرکزی حاضر نیست ارز آن را به واردکنندگان بدهد.
پیگیری‌ها از بانک مرکزی برای پیگیری این موضوع همچنان ادامه دارد و فعلاً مسئولان این بانک حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشده‌اند.