عزیزالله شهیدی فر افزود : شرکت های تعاونی روستایی استان دارای امکانات و تجهیزات زیر ساختی از جمله فروشگاه های بزرگ و انبارهای فنی مناسبی هستند ، ولی بررسی ها نشان می دهد که واسطه ها در خلاء فعالیت موثر آنها بیشترین سود را از دسترنج کشاورزان به جیب می زنند.
وی توضیح داد : عمده تولید کنندگان محصولات کشاورزی مازندران خرد و پراکنده هستند و به همین دلیل هم تشکل های کشاورزی و نظام صنفی زیر نظر تعاون روستایی بهترین بستر برای فعالیت اثرگذار بویژه در کاهش فاصله قیمت از محل تولید تا مصرف کننده محسوب می شوند ولی در حال حاضر این نقش بدرستی ایفاء نمی شود.
بر اساس آمارهای رسمی ،۷۲ نوع محصول کشاورزی در مازندران کشت می شود و این استان در تولید ۱۵ نوع آن از جمله برنج ، مرکبات و گل و گیاه مقام اول تا سوم کشور را دارد .
همچنین بخش کشاورزی مازندران دارای ۳۵۰ هزار بهره بردار است که ۲ هزار و ۵۰۰ تن از آنان پیشرو در زمینه تولید محصولات مختلف به شمار می روند.
پاشنه آشیلی به نام وابستگی به دولت
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران مهم ترین علت کم کاری شرکت های تعاونی روستایی و اتحادیه ها در مازندران را وابستگی بیش از حد آنها به دولت برشمرد و گفت : به همین دلیل هم تاکنون نتوانسته اند اثرگذاری زیادی در زمینه تولید و فروش محصولات کشاورزی داشته باشند.
وی از تداخل وظایف به عنوان دیگر مشکل این تشکل ها یاد کرد و توضیح داد : در واقع اگر این شرکت ها و اتحادیه های روستایی مازندران بدرستی فعالیت کنند ، نه تنها نیازی به دخالت دولت برای تنظیم بازار در قالب خرید تضمینی نیست ، بلکه به دلیل اینکه زنجیره تولید و عرضه مستقیم محصولات کشاورزی در اختیار شرکت های تعاونی روستایی قرار می گیرد، قیمت ها متعادل و محصولات با قیمت عادلانه به دست مصرف کننده نهایی خواهد رسید.
شهیدی فر افزود : ظرفیت بالایی در شرکت های تعاونی وجود دارد که می توانند قبل از تولید با تامین نهاده های کشاورزی و بعد از تولید در توزیع و بازاریابی برای محصولات کشاورزی به تولید کنندگان و مصرف کنندگان خدمات ارائه کنند ولی هم اکنون از این ظرفیت استفاده نمی شود.
وی از وجود ۱۳ اتحادیه استانی و ۱۸۲ شرکت تعاونی روستایی در مازندران خبر داد و گفت : بررسی ها نشان می دهد با وجود این ظرفیت کم نظیر نهفته در مازندران همچنان دلالان ، محصولات کشاورزی استان را با کمترین قیمت خریداری کرده و با قیمت بالا به مصرف کننده می فروشند.
انتقاد از سیاستگذاری های غیرکارشناسی ملی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران یکی از مشکلات اساسی را که سبب کم رنگ شدن فعالیت شرکت های تعاون روستایی در استان شده ، " سیاستگذاری های غیر کارشناسی در سطح ملی " دانست و توضیح داد : این که کود و بذر و دیگر نهاده های کشاورزی را شرکت تعاونی روستایی تامین و توزیع کند ، اما خرید محصولات کشاورزی را دستگاه دیگر انجام بدهد ، یک اقدام غیرکارشناسی است که به کم کاری شرکت های تعاونی و اتحادیه ها و کم اثری آنها در بازار محصولات کشاورزی می انجامد.
وی تداوم فعالیت های شرکت های تعاونی روستایی ،اتحادیه ها و نظام های صنفی بخش کشاورزی به صورت سنتی را هم از دیگر مشکلات این تشکل ها در مازندران برشمرد و گفت : به دلیل مشارکت اندک کشاورزان ، بسیاری از این شرکت ها و اتحادیه ها با کسری بودجه مواجه هستند.
شهیدی فر افزود : شرکت های تعاونی و اتحادیه ها باید نیاز های تولید کنندگان را قبل از تولید حل کنند تا بتوانند تولیدات اعضاء را در اختیار بگیرند و با سود معقول بفروشند ولی وقتی در این بخش کم تحرک باشند و ساختارهای سنتی را نشکنند ، طبیعی است که در بخش خرید و فروش محصولات هم نمی توانند اثرگذاری داشته باشند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران ایجاد زنجیره فروش از طریق شرکت های تعاون روستایی استان های کشور را ظرفیت بسیار مهم در فروش محصولات کشاورزی استان دانست و گفت : اگر شرکت های تعاونی روستایی خودشان را باور کنند ، می توانند فروش محصولات کشاورزی را بدون واسطه و دلال از طریق همتایانشان در دیگر استان ها گسترش دهند.
استان مازندران حدود سه هزارو ۵۰۰ روستا دارد که ۴۷ درصد از جمعیت حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفری آن که بالاترین نرخ در کشور محسوب می شود در این مناطق زندگی می کنند.