با توجه تاکید مقام معظم رهبری بر خودکفایی محصولات استراتژیک و بی نیازی از واردات، حذف ارز دولتی راهی برای رسیدن به این امر مهم محسوب می شود.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که با وجود پتانسیل تولید در داخل، حذف ارز دولتی به سبب رقابت برابر با تولید خارجی و ترویج کشت شالی بدون آب راهی برای رسیدن به خوداتکایی در داخل به شمار می رود که مسئولان امر برای تحقق این موضوع باید حمایت همه جانبه از بخش تولید داشته باشند، این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند که حذف ارز دولتی و افزایش چشمگیر قیمت برنج خارجی کاهش یا حذف این محصول از سبد غذایی اقشار ضعیف جامعه را به همراه دارد.
بررسی ها نشان می دهد که قیمت برنج خارجی با حذف ارز دولتی ۳ تا ۴ برابر در بازار رشد داشته است که با این وجود اختلاف قیمت چندانی با نرخ برنج ایرانی ندارد که همین امر بسیاری از مصرف کنندگان را به سبب کیفیت بالای برنج ایرانی به این سمت سوق می‌دهد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات واردات برنج نسبت به مدت مشابه سال قبل و راهکارهای رسیدن به خوداتکایی این محصول استراتژیک در داخل با خبر شویم:
خوداتکایی تولید برنج در داخل دست یافتنی است
با وجود پتانسیل تولید برنج در داخل، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به سبب رقابت برابر با کشاورزان خارجی راهی برای رسیدن به خوداتکایی برنج و بی نیازی از واردات محسوب می شود.
مسیح کشاورز دبیر انجمن واردکنندگان برنج از کاهش ۵۰ درصدی واردات برنج خبر داد و گفت: بنابر آمار پنج ماهه نخست سال، واردات برنج نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۰ درصد کاهش یافته است.
او مصرف ماهیانه برنج خارجی در شرایط عادی را ۱۲۰ هزار تن اعلام کرد و گفت: این درحالی است که طی پنج ماه اخیر به طور متوسط ماهانه ۸۰ هزار تن برنج در کشور استفاده شد.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج درباره آخرین وضعیت قیمت برنج خارجی تصریح کرد: قیمت برنج خارجی به ارز بستگی دارد، و از زمانی که ارز نیما اختصاص یافت ۴ تا ۵ هزار تومان قیمت آن افزایش یافته است.
واردات بی رویه برنج تهدیدی برای منافع ملی کشور
رحمت اله نوروزی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به دلایل گرانی برنج خارجی در بازار اظهار کرد: با حذف ارز دولتی، قیمت برنج خارجی جهش چندبرابری داشته است که این امر بسیاری از اقشار ضعیف جامعه را دچار مشکل کرده است.
او با اشاره به اینکه قوت غالب مردم نان و برنج است، افزود: رهبر معظم انقلاب دغدغه شان نبود مشکل در تامین معیشت مردم است که بدین منظور مسئولان در سیاست گذاری باید دقت کنند.
نوروزی در واکنش به سیاست مسئولان پیرامون عدم کشت برنج در استان گلستان بیان کرد: با توجه به شرایط مساعد اقلیمی مدیریت بهره وری آب در کشت شالی باید صورت گیرد.
عضو کمیسیون کشاورزی ادامه داد: با وجود آنکه طعم انواع برنج ایرانی اعم از طارم، عسگری، هاشمی، دم سیاه و فجر نسبت به گونه‌های برنج خارجی بهتر است، اما اقشار ضعیف توان خرید آن را ندارند چرا که به سبب سخت بودن کشت شالی ناشی از مکانیزه نبودن تولید باید تدابیری اتخاذ شود تا قیمت تمام شده کاهش یابد.
او با انتقاد از واردات بی رویه برنج طی سال های اخیر گفت: طی چند سال اخیر برخی کالاها بیش از حد وارد شدند که این امر به ضرر تولید و اقتصاد ملی کشور تمام می‌شود، از این رو با اتخاذ برنامه ریزی دقیق امکان خوداتکایی در داخل وجود دارد.
عضو کمیسیون کشاورزی از ترویج کشت شالی بدون آب طی چند سال اخیر خبر داد و گفت: با اتخاذ برنامه ریزی مدون امکان خوداتکایی در داخل وجود دارد.
او ادامه داد: با توجه به افزایش هزینه های تولید اعم از کاشت، داشت، برداشت، اما مسئولان حاضر به خرید محصول با نرخ واقعی از کشاورزان نیستند، در حالی که حاضر به واردات با قیمت‌های گزاف هستند.
نوروزی ادامه داد: با وجود آنکه در برخی استان‌ها بیش از حد هندوانه و سایر صیفی جات کشت می‌شوند که ضرورتی ندارند، انتظار می رود متناسب با نوع اقلیم و نیاز کشور کالاهای استراتژیک تولید شوند.
حذف ارز دولتی راهی برای تعادل بازار برنج
علی خان محمدی مدیر عامل مجمع نخبگان کشاورزی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را راهکاری مناسب برای تعادل بازار محصولات کشاورزی برشمرد و گفت: با حذف ارز دولتی در محصولاتی همچون برنج امکان رسیدن به خوداتکایی وجود دارد چرا که پتانسیل تولید آن در داخل وجود دارد.
او افزود: بسیاری از واردکنندگان به سبب سود حاصل از واردات اظهاراتی مبنی بر کاهش قدرت خرید خانوار در پی حذف ارز دولتی مطرح می‌کنند، در حالی که امکان خوداتکایی محصولات استراتژیکی همچون برنج در داخل وجود دارد.
خان محمدی ادامه داد: اگر اختیارات بازرگانی به وزارت جهاد کشاورزی بازگردانده شود، دیگر مشکلاتی در تولید غذا نخواهیم داشت.
مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با تاکید بر حمایت همه جانبه از بخش کشاورزی بیان کرد: با حمایت همه جانبه از بخش کشاورزی، کمبود نیاز در داخل کشور تولید می شود، ضمن آنکه فاصله قیمت با ارز دولتی از بین می رود.
او در پایان با اشاره به اینکه تولید با ارز آزاد و رقابت با ارز دولتی و نیما برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد، تصریح کرد: در شرایطی که تولید داخل بر مبنای ارز آزاد صورت می گیرد، امکان رقابت با ارز نیمایی و دولتی وجود ندارد.
با وجود افزایش تولید برنج و رسیدن به خوداتکایی، واردات برنج به منظور حمایت از تولید داخل باید با ارز آزاد انجام شود تا مقادیر زیادی ارز در شرایط فعلی تحریم از کشور خارج نشود.