حمید زادبوم در نشست ویدئوکنفرانسی با آندری اسپلنف، وزیر تجارت اوراسیا، در سالگرد اجرایی شدن موافقت‌نامه موقت تشکیل منطقه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، با اشاره به وجود ظرفیت تجاری بالا در تجارت فی‌مابین و لزوم توسعه همکاری‌ها، بر فراهم آوردن زمینه مناسب در کشورهای عضو و ایران در راستای اجرای موفق موافقت‌نامه موقت از طریق ارتقای زیرساخت‌های لازم در بخش حمل و نقل، ترانزیت، همکاری‌های بانکی و گمرکی تأکید کرد.
وی افزود: با تبدیل موافقت‌نامه فعلی به تجارت آزاد لازم است زیرساخت‌های فعلی نیز برای سطح بالاتر تجارت فی‌مابین توسعه پیدا کند و یا زیرساخت‌های جدیدی شکل بگیرد چرا که زیرساخت‌های فعلی برای حجم تجارت مطلوب فی‌مابین پاسخگو نیست، همچنین توسعه همکاری‌ها در زمینه حمل و نقل، همکاری بانکی و همکاری‌های سرمایه‌گذاری و مناطق آزاد اهمیت ویژه‌ای دارد.
معاون وزیر و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران، زمینه های فراهم شده برای همکاری در قالب موافقت‌نامه و توسعه آن به سایر بخش‌های اقتصادی و تجاری، از جمله همکاری در بخش‌های سرمایه‌گذاری، تجارت خدمات، تهاتر و مناطق ویژه و آزاد اقتصادی، را موقعیتی مناسب عنوان کرد و ضمن اعلام ارسال پیشنهاد ایران در خصوص توسعه همکاری سرمایه‌گذاری و سایر زمینه‌های همکاری، خواهان اعلام نظر طرف اوراسیایی در این زمینه شد.
زادبوم در مورد تجارت خدمات گفت: ایران مایل به توسعه همکاری‌ها در حوزه خدمات بوده و لازم است پس از بررسی و در صورت امکان، در قالب موافقت‌نامه تجارت آزاد یا به صورت تفاهم نامه‌هایی جداگانه و برای بخش‌های خاص مدنظر، طرفین همکاری‌ها در حوزه تجارت خدمات را گسترش دهند.
وی در ادامه ضمن اشاره به تجارت 38 میلیارد دلاری ایران در 7 ماه گذشته، موضوع تبادلات مالی را قابل حل دانست و با تأکید بر دو پیشنهاد تشکیل کارگروه فرعی بانکی و تهاتر را به عنوان راهکار، خواستار حمایت اتحادیه اقتصادی اوراسیا و روسیه از مذاکرات در این زمینه شد.
لازم به ذکر است، دستور کار این نشست، بررسی وضعیت و عملکرد موافقت‌نامه با گذشت یک سال از اجرایی شدن آن، بررسی نتایج نشست‌ها و کارگروه‌های فرعی برگزار شده در چارچوب موافقت‌نامه و تبادل نظر در زمینه رویکرد آغاز مذاکرات برای انعقاد موافقت‌نامه تجارت آزاد فی‌مابین و موضوعات مربوط به توسعه تجارت فی‌مابین بود.
در این نشست دو طرف رشد تجارت فی‌مابین پس از اجرایی شدن موافقت‌نامه، علی رغم اپیدمی کووید-19 و کاهش تجارت بین‌المللی را تأیید و از همکاری طرف مقابل در جهت پیگیری موضوعات مربوط به موافقت‌نامه تشکر کردند.
سپس نمایندگان طرفین گزارشی از نتایج برگزاری نشست‌های کمیته‌های فرعی شامل اولین نشست کمیته فرعی قواعد مبداء، اولین نشست گروه کاری همکاری گمرکی، نشست مشورتی همکاری بانکی، اولین نشست کمیته تجارت کالا، نشست مشورتی همکاری حمل و نقل و ترانزیت ارائه کردند.
در ادامه این نشست، دو طرف دیدگاه‌های خود را در زمینه آغاز مذاکرات برای انعقاد موافقت‌نامه تجارت آزاد فی‌مابین اعلام کردند.
طرف اوراسیایی با اشاره به روند اخذ مجوز شروع رسمی مذاکرات و امضای آن توسط روسای جمهوری کشورهای عضو اتحادیه، پیش بینی کرد که این امر تا ماه دسامبر محقق شود و لازم است تا آن زمان، جلسات مقدماتی و مشورتی مذاکرات تجارت آزاد با هدف بررسی تمام جنبه‌های همکاری و مذاکرات در خصوص ابعاد مختلف تجارت از جمله موضوع تسویه حساب‌های کالاهای صادراتی و وارداتی و زیرساخت‌های بانکی و مالی و تعیین راه حل در خصوص آنها برگزار شود. همچنین سناریوهای مختلف از جمله عضویت احتمالی ایران در سازمان جهانی تجارت نیز در مذاکرات مدنظر قرار گیرد.
در پایان مقرر شد تا پایان سال 2020 طرفین با برگزاری جلسات مشورتی و ارائه موضوعات مدنظر و طرح پرسش و پاسخ‌ها، در تمامی زمینه‌های مربوط به مذاکرات تجارت آزاد تبادل نظر داشته باشند و تا پایان سال میلادی طرفین به یک دستورکار فنی دست پیدا کنند و از فوریه جلسات مذاکراتی مربوط به آن آغاز شود. همچنین،بر این اساس، متن موافقت‌نامه موقت فعلی اساس موافقت‌نامه تجارت آزاد خواهد بود و موارد تکمیلی و پیشنهادی در این جلسات توسط طرفین بررسی خواهد شد.
یادآور می‌شود، موافقت‌نامه موقت تشکیل منطقه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از 5 آبان 1398 اجرایی شد و مقرر شد یک سال بعد از اجرایی شدن موافقت‌نامه، مذاکرات برای انعقاد موافقت‌نامه تجارت آزاد بین طرف‌ها آغاز شود تا پس از دو سال و با اتمام دوره سه ساله موافقت‌نامه موقت، موافقت‌نامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل پنج کشور روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس اجرایی شود.