هفته گذشته برخی رسانه ها از قول رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود خبری را مبنی بر کشف سه هزار و ۲۰۰ تن ذرت علوفه ای احتکار شده به ارزش ۱۹ میلیارد ریال در این شهرستان منتشر کردند. موضوعی که با واکنش کشاورزان و متولیان بخش کشاورزی این شهرستان رو به رو شد.
به گفته آنان الزام ثبت در سامانه به درستی به کشاورزان اطلاع رسانی نشده است و از طرفی نگهداری ذرت بخشی از فرآیند فرآوری آن است و با این کار سود بیشتری برای بهره بردارانی که سال ها با سرمازدگی دست و پنجه نرم کردند، حاصل می شود.
دبیر خانه کشاورز استان سمنان در گفت و گو با ایرنا با اشاره به خسارت محصولات کشاورزی از سرمازدگی فروردین امسال و تگرگ اردیبهشت در شهرستان شاهرود، ابراز کرد: کشاورزان شاهرودی از سال ۹۵ تاکنون پی در پی از سرما، تگرگ و سیل خسارت بسیار دیدند و دیگر توان ادامه حیات ندارند.
محمدحسین خنکال با بیان اینکه پیگیری و نامه‌نگاری مسوولان برای حل مشکلات مالی کشاورزان لازم است اما تا زمانی که به نتیجه نرسد، کافی نیست، افزود: کشاورزان شاهرود به خصوص بخش بسطام وقتی از محصولات باغی خسارت دیدند به سوی زراعت و کاشت محصولاتی چون ذرت علوفه ای و گوجه فرنگی روی آوردند.
وی ادامه داد: از آن جایی که پس از تگرگ، کشاورزان دیر هنگام تصمیم به کشت ذرت گرفتند، این محصول علاوه بر اینکه به موقع به ثمر ننشست با سرمازدگی نیز مواجه شد در نتیجه دانه های ذرت به رشد کافی نرسید.
دبیر خانه کشاورز استان سمنان با بیان اینکه محصول ذرت هم از نظر کمی و هم کیفی در شاهرود کاهش یافت، اظهار داشت: محصول ذرت به دلیل ارزش غذایی کمتر با استقبال خوبی نیز از سوی مشتریان رو به رو نشد و بعضی از کشاورزان به قیمت بسیار کم در حدود کیلویی ۴۰۰تومان محصول خود را فروختند و برخی دیگر نیز تصمیم به فرآوری آن گرفتند.
ذرت علوفه ای برای فرآوری باید دپو شود
خنکال تصریح کرد: ذرت علوفه ای برای فرآوری باید در جایی دپو و با لودر یا تراکتور کوبیده شود و حدود ۲ ماه زیر زمین بماند اما متاسفانه عده ای این موضوع را احتکار می دانند.
وی با تاکید بر اینکه متولی بخش کشاورزی، جهاد کشاورزی است افزود: کارشناسان جهاد کشاورزی شاهرود گزارش جامع و کاملی در این زمینه و در دفاع از کشاورزان ارائه کردند و امیدواریم برای قضاوت از نظر این کارشناسان و نیز کشاورزان خبره استفاده شود.
خنکال اضافه کرد: اداره صمت عنوان می کند باید محصول دپو شده در سامانه ثبت شود در صورتی که چاله ای که کشاورز در زمین خود کنده است، انبار نیست.
الزام ثبت در سامانه به کشاورزان اطلاع رسانی نشد
وی تأکید کرد: از طرف دیگر اگر قرار به ثبت در سامانه است باید این موضوع از قبل اطلاع رسانی و به کشاورزان آموزش داده شود چون بیشتر کشاورزان با ابزارهای الکترونیکی و اینترنت آشنایی ندارند.
در بخشی از نامه ارسالی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود خطاب به فرماندار این شهرستان که رونوشت آن در اختیار خبرگزاری ایرنا قرار گرفت، آمده است: محدودیت شدید زمانی برای برداشت این محصول با توجه به حساسیت این گیاه به سرمای کمتر از چهار درجه سانتیگراد و تعداد محدود ماشین آلات برداشت، کشاورزان را در تنگنای جدی برداشت و فروش قرار داده بود.
فرآیند برداشت و مصرف این محصول به گونه ای است که می بایست به صورت خرد شده از مزرعه حمل و به سیلوهای مخصوص جهت عمل آوری منتقل گردد. حدود ۲ ماه فرآیند تخمیر ذرت علوفه ای در سیلوهای زیرزمینی طول می کشد. محصول تولیدی سیلاژ نام دارد و حدود ۳۰ درصد نسبت به ذرت علوفه ای سیلو شده افت وزنی دارد.
لازم به ذکر است که تعداد معدودی از دامداران امکان سیلو کردن دارند. همه ساله تعدادی از کشاورزان یا افراد دیگر اقدام به تولید سیلاژ ذرت نموده و به متقاضیان عرضه می کنند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود نیز ضمن تایید محتوای این نامه با اشاره به تلاش برای حل مشکل کشاورزان، به ایرنا گفت: اداره صمت عنوان می کند بر اساس قانون، ذخیره هر محصول باید زیر نظر آنان و با ثبت در سامانه انجام شود در حالی که درباره این موضوع اشتباه برداشت کردند چرا که ذرت در سیلو ذخیره سازی نشده است.
علی اصغر حجی با بیان اینکه دام نمی تواند ذرت علوفه ای خام را مصرف کند، یادآور شد: این محصول باید در مکان هایی فشرده و با مواد دیگری ترکیب شده و روی آن نیز عایق شود تا بعد از گذشت ۲ ماه مورد استفاده قرار گیرد.
به جای بوسیدن دست کشاورزان آنان را تنبیه می کنند
وی اضافه کرد: اگر برخی سه هزار و ۲۰۰ تن ذرت علوفه ای به این شکل پیدا کردند می توانم ۲۰۰ هزار تن دیگر نیز به آنان نشان دهم که به این شکل در حال فرآوری است.
وی افزود: امسال ۷۵۰ هکتار در شهرستان شاهرود زیر کشت ذرت علوفه ای رفت و از هر هکتار به طور میانگین ۵۰ تن محصول برداشت می شود.
حجی با تاکید بر اینکه این کار کشاورزان احتکار به شمار نمی رود، اظهار داشت: باید دست کسی که برای عمل آوری ذرت اقدام می کند بوسید نه اینکه آنان را به شدت تنبیه کرد.
موجودی هر انباری که در سامانه ثبت نشود احتکار است
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود نظر دیگری دارد. محمد رضا کاملی در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه موجودی همه انبارهای مواد غذایی از جمله کالاهای اساسی و غیر اساسی باید در سامانه ثبت شود، ابراز کرد: هر کالایی که نگهداری شود و در سامانه ثبت نشده باشد احتکار به شمار می رود.
وی با تاکید بر اینکه کشاورزان نیز برای نگهداری محصولات خود باید آن ها را در سامانه ثبت کنند، افزود: در شهرستان شاهرود غیر از ذرت علوفه ای محصولات دیگری مانند جو نیز به صورت احتکار کشف شد و گزارش همه این موارد به تعزیرات حکومتی فرستاده می شود.
کاملی در پاسخ به این پرسش که کشاورزان چگونه باید از الزام ثبت موجودی محصولات خود در سامانه مطلع شوند، گفت: هر سازمانی با توجه به ماهیت خود باید مجموعه زیر پوشش را مطلع کند و در این زمینه اطلاع رسانی باید از سوی جهاد کشاورزی انجام می شد.
گرچه تلاش خبرنگار ایرنا برای برقراری ارتباط تلفنی با رئیس تعزیرات حکومتی شهرستان شاهرود بی نتیجه ماند اما آنچه که مسلم است در این ماجرا از یک سو با کشاورزانی رو به رو هستیم که زخم خورده از زیان های پیاپی سال های گذشته در پی کسب روزی هستند و از یک سو نهادهایی که در عمل به وظایف خود در خصوص برخورد با آنچه که آن را طبق قانون تخلف به شمار می آورند، کوتاه نمی آیند. در نهایت به نظر می رسد برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید ارتباط و هم افزایی بین دستگاه ها افزایش یابد و برای جبران خسارت قشر زحمتکش کشاورز نیز تدبیری اندیشیده شود.