مجید موافق قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران، با اشاره به دلایل افزایش قیمت نهاده‌های دامی در بازار اظهار کرد: دلایل متعددی در این زمینه دخیل هستند، اما یکی از دلایل مهم را میتوان عدم سیاست مناسب کشور جهت خرید به موقع نهاده‌های دامی عنوان کرد که همین امر میتواند منجر به افزایش قیمت تمام شده تولیدات دامی و نهاده‌های دامی شود.
او افزود: متوسط ۸۰٪ از نهاده‌های دامی کشور وارداتی است و چنانچه کشور تمایل دارد ۵۰٪ از جو وارداتی‌اش را به قیمت مناسب و البته در زمان مناسب تحویل بگیرد باید از هم اکنون برنامه ریزی لازم را در روسیه یا قزاقستان داشته باشد تا در اوایل سال آینده با چالش مواجه نشود، که متاسفانه شاهد این هستیم که سیاست گذاران اقتصادی به این موضوع اهتمام جدی ندارند.
موافق قدیری ادامه داد: علی رغم آنکه سال‌هاست کشورمان جز واردکننده‌های نهاده‌های دامی است و تجربیات ارزشمندی در این زمینه دارد، اما متاسفانه به علت خرید در زمان نامناسب و البته تامین این اقلام در بدترین فصول سال، از این حیث به اقتصاد تولید پروتئین حیوانی ضربه سنگینی وارد شده است.
تخصیص ارز ترجیحی به واردات نهاده دامی سیاستی اشتباه است
رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان با تاکید بر این مسئله که برنامه ریزی جهت خرید نهاده‌های دامی باید ۶ ماه قبل از برداشت انجام شود، بیان کرد: سیاستگذاران اقتصادی باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که ۶ ماه جلوتر اقدامات خرید صورت پذیرد تا در زمان برداشت، بارگیری محصول به موقع انجام شود.
این فعال اقتصادی درباره تاثیر حذف ارز ترجیحی از واردات نهاده‌های دامی گفت: حذف ارز ترجیحی معایب و محاسنی دارد، اما به طور کلی اقتصاد دامپروری بیمار است و هر مولفه‌ای میتواند در بازار تنش ایجاد کند. هر چند معتقدیم محاسن ارز ۴۲۰۰ تومانی را مردم و تولیدکنندگان ندیدند.
اقتصاد بیمار دامپروری نیاز به جراحی دارد
رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان با بیان اینکه با حذف ارز ترجیحی دیگر خبری از رانت، فساد و بوروکراسی‌های پیچیده اداری نیست، گفت: حذف ارز ترجیحی منجر به افزایش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی در کشور می‌شود که با قدرت خرید مردم همخوانی ندارد و ممکن است میزان خرید و تولید محصولات پروتئینی در کوتاه مدت تحت تاثیر قرار بگیرد.
موافق قدیری با بیان اینکه اقتصاد بیمار دامپروری نیاز به جراحی دارد، گفت: این بخش از صنعت نیاز به جراحی دارد که باید بپذیریم این جراحی با درد، خونریزی و دوره نقاهت همراه است، هر چند به اعتقاد بنده بعد از عمل جراحی موفق آمیز بهره‌وری در صنایع دام و طیور بالا می‌رود.
حذف ارز دولتی راهی برای جلوگیری از فساد و رانت
این مقام مسئول ادامه داد: با وجود آنکه ارز دولتی به فساد و رانت دامن زد، بنابراین یکی از پرچالش‌ترین و اشتباه‌ترین سیاست دولت در چندسال گذشته تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به اقتصاد بوده است، در حالی که دولت می‌توانست مابه التفاوت ارز دولتی و آزاد را به صورت ریالی به حساب سرپرستان خانوار واریز کند و این پرداخت صرفا به گونه‌ای باشد که خانوار‌ها تنها بتوانند محصولات پروتئینی نظیر گوشت، مرغ، تخم مرغ و لبنیات را خریداری کنند تا از این طریق بخشی از تورم و قدرت مردم کنترل شود.
او درباره اینکه آیا حذف ارز دولتی بر جلوگیری از دخالت دولت تاثیر گذار است، بیان کرد: یکی از مباحث جدی ما در بخش خصوصی که پیگیری می‌شود دخالت دولت در اقتصاد دامپروری است که این امر گرفتاری‌های متعددی در کشور هم ایجاد کرده است به طوری که همواره ما معتقدیم که حلقه‌های مختلف زنجیره پروتئین به دلیل تعداد بالای تولیدکنندگان در این عرصه در رقابت کامل هستند بنابراین امکان کنترل قیمت از طریق رقابت در بازار وجود دارد.
رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان با اشاره به اینکه نیازی به دخالت دولت در اقتصاد نیست، بیان کرد: دولت مرغ و سایر محصولات پروتئینی را کالایی سیاسی می‌داند، به همین خاطر تمایل دارد با این کالا‌ها برای خود محبوبیت کسب کند، در حالی که ما معتقدیم راه‌های رسیدن به این هدف میتواند از مسیر‌های کم هزینه‌تر و سهل‌تر صورت پذیرد. این سوال مطرح است که آیا به رغم دخالت دولت در چند سال اخیر وضعیت بهتر شده است؟ آیا قیمت محصولات پروتئینی با نرخ تنظیم بازار همخوانی دارد؟ آیا ریسک سرمایه گذاری تولیدکنندگان کاهش یافته یا انگیزه آن‌ها برای تولید و‌اشتغال ارتقا پیدا کرده است؟
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه ناکارآمدی دولت منجر به ضعیف شدن اوضاع در اقتصاد کشور می‌شود، گفت: طی ۴۰ سال اخیر، دولت در اقتصاد دام و طیور به جای نظارت، دخالت کرده است، حال ما پیشنهاد می‌دهیم که برای مدت زمانی دست از دخالت بردارد، چنانچه وضع بازار بدتر شد، دوباره به وضعیت اول برگردیم. هرچند کارشناسان و اهالی کسب و کار معتقدند که بازار محصولات پروتئینی از شرایط فعلی نامساعدتر نمی‌شود.
او با اشاره به اینکه میزان تولید محصولات پروتئینی به علت کمبود و عدم عرضه به موقع نهاده دامی دچار چالش جدی شده است، بیان کرد: با توجه به وضعیت بازار نهاده‌های دامی هشدار‌های لازم را به مسئولان داده‌ایم که چنانچه تامین نهاده‌های دامی به موقع صورت نپذیرد در بهار آینده و ماه رمضان با مشکلات محصولات پروتئینی مواجه خواهیم شد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه وضعیت بازار نهاده دامی وضعیت خوبی ندارد، گفت: تا زمانی که اختلاف قیمت در بازار غیررسمی و رسمی نهاده‌های دامی وجود دارد، یعنی بازار وضعیت مناسبی ندارد چرا که اصولا با افزایش عرضه و کاهش تقاضا نباید مشکلی در بازار وجود داشته باشد که دارد!
اختلاف چندبرابری قیمت نهاده با بازار آزادبیانگر کاهش واردات است
رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان در پایان از اختلاف متوسط ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصدی قیمت مصوب نهاده‌های دامی تولید خوراک دام با بازار غیررسمی علی رغم تامین ۱۰۰ درصدی نیاز پرورش دهندگان دام و طیور توسط وزارت جهاد خبر داد و گفت: اختلاف چندبرابری قیمت بازار رسمی و غیررسمی بیانگر عطش بازار و کاهش واردات و البته عرضه در بین واحد‌های تولیدی است که به وزارت جهاد کشاورزی پیشنهاد میکنم برای کاهش ریسک و نگرانی تولیدکنندگان؛ به مدت چند روز چراغ سامانه بازارگاه خاموش شود و اجازه دهند نهاده‌های دامی کلیه واردکنندگان وارد سامانه بازارگاه شود تا تولیدکنندگان شیر، گوشت و تخم مرغ خرید حداقل ۳ ماه خودشان را انجام و نهاده به جای اینکه در انبار‌های گمرک بماند در انبار‌های تولیدکنندگان ذخیره شود. این اقدام علاوه بر کاهش شدید قیمت نهاده‌های دامی در بازار غیررسمی باعث افزایش انگیزه تولید در بین فعالان اقتصادی می‌شود.