بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت گوشت، مرغ، تخم مرغ، لبنیات، میوه، برنج، قند، شکر، حبوبات و چای تحت تاثیر عوامل مختلف نظیر نوسان نرخ ارز، کمبود نهاده دامی، افزایش هزینه های حمل، کارگری و... جهش چندبرابری داشته است که نتیجه این گرانی های پی در پی چیزی جز کوچک شدن سفره خانوار نیست. هر چند مسئولان برای این گرانی ها دلایلی می آورند، اما هیچ یک از این ادله برای جامعه حقوق بگیر در کنار سایر هزینه های خانوار قابل قبول نیست و تنها انتظار آنها رشد منطقی قیمت ها متناسب با میزان درآمدشان است تا بتوانند حداقل ها را برای خانواده شان فراهم کنند.
گزارش های میدانی نشان می دهد که قیمت شیر، ماست، پنیر و دیگر فرآورده های لبنی امسال چندبار تغییر قیمت داشتند که سخنگوی انجمن صنایع لبنی این موضوع را تکذیب می کند و معتقد است که قیمت محصولات لبنی مشمول قیمت گذاری بنابر مصوبه ستاد تنظیم بازار در اول آذر گران شد و بعد از آن هیچ گونه افزایش قیمتی نداشته است.
ماجرا تنها به این‌جا ختم‌نمی شود چرا که گرانی های اخیر مرغ و تخم‌مرغ، سهم محصولات پروتئینی در سبد خانوار را بسیار کاهش داده است چرا که با وجود نرخ بالای گوشت، جامعه کارگری با حقوق های ناچیز توان خرید را ندارند که گرانی های اخیر مرغ و تخم مرغ مزید بر علت شده تا این اقشار نتوانند مایحتاج خود را خریداری کنند.
فراهانی یکی از فروشندگان خوار و بار در شرق تهران با اشاره به اینکه وضعیت بازار تعریفی ندارد، اظهار کرد: هر روز قیمت یکی از کالاها در بازار افزایش می یابد و معلوم‌نیست فردا با چه نرخی باید کالا خریداری کنیم.
وی با اشاره به اینکه افزایش لحظه ای قیمت ها نگرانی هایی در جامعه ایجاد کرده است، افزود: باگرانی های پی در پی کالاها، دهک های ضعیف جامعه در تامین مایحتاج خود با مشکلات متعددی روبرو می شوند، کمااینکه در روز بسیاری از افراد، فقط نظاره گر قیمت ها هستند و با تعجب می گویند که بازار به کدام سمت قرار است برود؟
فراهانی ادامه داد: اخیرا قیمت قند و شکر دچار التهاباتی شده که همین امر زمینه را برای کمبود در بنکداری ها فراهم کرده است.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات بازار اقلام اساسی، دلایل گرانی های اخیر و پیش بینی بازار در ایام‌پایانی سال با خبر شویم:
بازار میوه به ثبات رسیده است
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران از ثبات نسبی قیمت میوه در بازار خبر داد و گفت: طبق روال همه ساله در ماه های پایانی سال تقاضا برای خرید میوه کاهش می یابد که با این وجود نوسان خاصی در بازار اتفاق نمی افتد.
وی با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه سیب و پرتقال شب عید وجود ندارد، افزود: با توجه به فراوانی تولید و ذخایر میوه در سردخانه، مشکلی در تامین میوه پایان سال نداریم.
کارگر در واکنش به افزایش قیمت اقلام مورد نیاز سبد خانوار همچون نان اشاره ای کرد و گفت: در شرایط فعلی اقتصاد و کاهش قدرت خرید خانوار، امیدواریم تمامی اقلام همچون بازار میوه و صیفی به ثبات برسد تا دهک های متوسط و ضعیف جامعه در تامین مایحتاج خود مشکلی نداشته باشند.
بازار اقلام اساسی در رکود به سر می برد
قاسمعلی حسنی دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی از رکود بازار اقلام اساسی خبر داد و گفت: علی رغم فراوانی کالا، تقاضا برای خرید در بازار فروکش کرده است.
وی افزود: بنابر شایعات قرار بود قیمت مصوب شکر ۷ درصد گران شود، اما در بازار آزاد با رشد ۱۵ درصدی از ۸ هزار و ۲۰۰ بکباره به ۹ هزار و ۴۰۰ تومان رسید.
حسنی با اشاره به اینکه قیمت مصوب شکر از ابتدای سال چند بار افزایش یافته است، بیان کرد: در ابتدا قیمت مصوب هر کیلو شکر ۶ هزار و ۲۰۰ تا ۶ هزار و ۳۰۰ تومان بود که مجدد به ۶ هزار و ۶۵۰ تومان افزایش یافت که در آن مقطع قیمت بازار آزاد شکر ۸ هزار و ۲۰۰ تومان بود و طی ۲ روز اخیر با افزایش یک هزار و ۵۰۰ تومانی به ۹ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده است.
این مقام‌مسئول با اشاره به اینکه بازار برنج دوران رکود را پشت سر می گذراند، بیان کرد: خریداران بزرگ به امید ارزان شدن قیمت کالا نمی خرند و فروشندگان هم حاضر به کاهش قیمت ها نیستند که همین امر منجر به رکود بازار شده است.
دبیر کل بنکداری مواد غذایی درباره اینکه آیا گرانی شکر بر نرخ قند هم تاثیر دارد، بیان کرد: گرچه قرار بود به کارخانه های قند سهمیه با نرخ مصوب بدهند، اما متاسفانه پول کارخانه ها را برگرداندند و حال نمی دانیم قرار است با چه قیمتی بدهند.
وی با اشاره به اینکه مشکلات توزیع روغن در فروشگاه های زنجیره ای مرتفع شده است، افزود: با وجود آنکه همه مردم به فروشگاه زنجیره ای دسترسی ندارند، انتظار می رود توزیع به بنکداری ها تسریع شود تا مشکلات در سایر زنجیره های عرضه هم مرتفع شود.
دبیر کل بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه بازار در رکود و سکوت به سر می برد، گفت: با توجه به عدم کشش بازار، جای هیچ گونه افزایش قیمت در بازار نیست.
مرغ گران شد
حبیب اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی از افزایش قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: امروز قیمت هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۱۴ هزار و ۵۰۰ تا ۱۵ هزار تومان و مرغ گرم در خرده فروشی ها ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان است.
وی قیمت واقعی هر کیلو مرغ زنده را ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان و مرغ گرم ۲۴ هزار تومان اعلام کرد و گفت: بنابر مصوبه کارگروه تنظیم بازار، قیمت مصوب هر کیلو ذرت بعد از اعلام نرخ مصوب مرغ ۱۴ درصد، کنجاله سویا ۲۰ درصد و جوجه یکروزه ۵۰ درصد گران شد که تمامی این مولفه ها بر نرخ تمام شده تولید تاثیر گذار است.
اسداله نژاد با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه مرغ نداریم، بیان کرد: کارگروه تنظیم بازار برای ایام پایانی سال مصوب کرده که ۱۲۰ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گیرد، اما به علت نبود کشش بازار همانند سنوات قبل این میزان مازاد بر نیاز کشور است.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی ادامه داد: کانون انجمن صنفی مرغداران با ارسال آنالیز هزینه تمام شده به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت خواستار اصلاح قیمت مرغ با قید فوریت بر مبنای مولفه‌های تولید شد.
بازار گوشت رونقی ندارد
علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی از رکود بازار گوشت خبر داد و گفت: هم اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ ۱۰۵ تا ۱۰۶ هزار تومان به مغازه دار و ۱۱۵ هزار تومان به مصرف کننده عرضه می شود.
وی افزود: با توجه به روزهای پایانی ماه، بازار گوشت رونقی ندارد و همواره پیش بینی می شود که در ابتدای ماه آینده قیمت گوشت در بازار افزایش نسبی داشته باشد.
ملکی نرخ کنونی هر کیلو دام زنده در میادین را ۵۰ تا ۵۲ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به کنترل نسبی قاچاق، کمبودی در عرضه دام نداریم.
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در پایان درباره آینده بازار گوشت بیان کرد: با توجه به محدودیت قاچاق دام پیش بینی می شود که اگر صادرات دام زنده هم به بازارهای هدف نداشته باشیم، با چالش کمتری در بازار پایانی سال در حوزه دام و گوشت روبرو خواهیم بود.
گوشت گران نمی شود
منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، از ثبات بازار گوشت خبر داد و گفت: با توجه به فراوانی تولید و عرضه، در برخی قطعات گوشت شاهد کاهش نسبی قیمت بوده‌ایم.
وی افزود: با توجه به شرایط مساعد تولید دام، هیچ گونه افزایش قیمتی را در بازار گوشت برای ایام پایانی سال متصور نیستیم.
پوریان قیمت هر کیلو گوساله زنده را ۳۵ هزار تومان و گوسفند را ۴۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: قیمت کنونی هر کیلو لاشه گوساله ۶۸ تا ۷۰ هزار تومان و گوسفند ۹۲ تا ۹۳ هزار تومان است.
این مقام مسئول ادامه داد: با توجه به حجم دام موجود در دامداری ها پیش بینی می شود که با باز شدن مراکز پرمصرف، بازار از رکود خارج شود.
قیمت واقعی هر کیلو تخم مرغ چند؟
ناصر نبی پور سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن نرخ مصوب هر کیلو تخم مرغ را ۱۴ هزار تومان اعلام کرد و گفت: ۲ نرخی بودن تخم مرغ همانند ارز مشکلاتی ایجاد کرده است، در حالیکه دولت اگر بازار را رها کند، مشکلات مرتفع می‌شود چرا که مشکلی در تولید نداریم.
وی در واکنش به عرضه تخم مرغ با نرخ های کاذب در مغازه های خرده فروشی افزود: اگر قیمت هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری ۲۲ هزار تومان باشد، هر شانه درب مغازه‌ها باید با نرخ ۴۸ هزار تومان فروخته شود که این نرخ را در تاریخ تولید کشور درب مرغداری نداشته‌ایم.
نبی پور آینده بازار را منوط به روند بیماری آنفلوانزا حاد پرندگان اعلام کرد و گفت: اگر بیماری آنفلوانزا حاد پرندگان شدت نگیرد و دولت هم مرغداران را تحت فشار جریمه قرار ندهد، می توان امیدوار بود که بازار به تعادل برسد.
سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن در پایان با اشاره به اینکه نرخ کنونی تخم مرغ با قیمت تمام شده تولید اختلاف دارد، تصریح کرد: در حال حاضر قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان است که فروش با نرخ های پایین تر مرغداران را نسبت به امر تولید دلسرد کرده است.