از زمانیکه با مطرح شدن بحث خشکسالی و کمبود علوفه، دامداران نگران تامین علوفه مورد نیاز دام هایشان هستند، کشت علوفه هیدروپونیک نقطه امیدی برای برخی از دامداران شده و محاسن و معایبی برای این نوع علوفه دامی معرفی می شود.
برخی از استان ها درگیر این بحران دامی هستند و تامین علوفه به عنوان دغدغه ای برای دامداران و متولیان این بخش تبدیل شده است.
استان البرز با داشتن ۱۵۵ هزار راس دام سنگین و ۳۵۴ هزار راس دام سبک در سال یک میلیون و ۴۴۲ هزار تن «یونجه، کاه و ذرت علوفه ای» نیاز دارد که ۵۲۶ هزار و ۴۰۰ تن از آن در داخل استان تامین می شود و مابقی از دیگر استان ها تامین می شود.
به گفته دامداران و مسئولان کشاورزی در حال حاضر مشکلی برای تامین علوفه مورد نیاز دام های استان وجود ندارد، اما با شرایط خشکسالی و کمبود آب، دامداران پیش بینی می کنند قیمت علوفه ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش داشته باشد و نگران این موضوع هستند.
به گفته برخی دامداران البرزی تاکنون از علوفه هیدروپونیک استفاده نکرده اند و متولیان بخش جهاد کشاورزی نیز استفاده از این نوع کشت را رد می کنند.
البته در کنار این کاستی ها استان البرز با داشتن ۲۶ کارخانه آردسازی علاوه بر تامین سبوس گندم مورد نیاز استان، نیاز ۱۶ استان دیگر را نیز تامین می کند.
نگرانی از افزایش قیمت علوفه
حسین ادیب یکی از دامداران استان البرز گفت: برای تامین علوفه در حال حاضر مشکلی نداریم اما ظاهرا امسال قیمت علوفه هایی مانند « کُلَش، یونجه و سیلوذرت» دو برابر سال قبل است که این موضوع باعث نگرانی دامداران شده است.
ادیب با بیان اینکه تاکنون از علوفه هیدروپونیک استفاده نکرده می افزاید: با توجه به خشکسالی مطرح شده به نظر می رسد امسال ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش قیمت علوفه را داشته باشیم و همچنین به علت کم آبی در بحث تامین حدود ۳۰ درصد کاهش علوفه داشته باشیم.
موسسه تحقیقات علوم دامی کشت هیدروپونیک علوم دامی را رد کرده است
مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی استان البرز با بیان اینکه مرکز تحقیقات علوم دامی کشور به طور کل بحث کشت هیدروپونیک علوفه دامی را رد کرده است، گفت: به اعتقاد محققان این موسسه ماده خشک و ریز مغزی ها و عناصر غذایی که در دانه هست وقتی در فضای بسته و به صورت هیدروپونیک کشت و به ماده سبز تبدیل می شود، انرژی لازمی که در هر کیلو کالری می تواند حاصل شود با تبدیل شدن به ماده سبز ندارد.
«علی حیدری» افزود: انرژی که از یک دانه خالص می توانیم بگیریم بیشتر از ۵ کیلو علوفه تَری است که از آن بدست می آوریم به همین دلیل موسسه تحقیقات علوم دامی این موضوع را رد کرده است.
حیدری گفت: علاوه بر آن هزینه های بسیار زیادی که برای کشت هیدروپونیک علوفه دام در فضای بسته برای تنظیم هوا و غیره بسیار زیاد است و مقرون به صرفه نیست.
افزایش ۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت جو
وی در خصوص شرایط استان البرز در بحث علوفه، با بیان اینکه امسال نسبت به سال قبل ۵۰۰ هکتار افزایش سطح زیر کشت برای جو داریم، گفت: قطعا در تولید این محصول نه تنها کاهش نداریم بلکه افزایش خواهیم داشت و نگرانی از این بابت نداریم.
مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی استان البرز اظهار کرد: در بحث تولید ذرت علوفه ای که برای تغذیه دام بسیار تاثیر گذار است سالهاست در استان کشت داریم. امسال هم پیش بینی می کنیم برابر سال گذشته کشت داشته باشیم و حتی با توجه به اینکه قیمت علوفه افزایش داشته احتمالا کشاورزان استقبال بیشتری برای تولید داشته باشند.
حیدری با اشاره به اینکه هزینه کشت علوفه نسبت به کشت صیفی جات کمتر و راحت تر است و کشاورزان در مدت کمتری می توانند تولید و به بازار عرضه کنند، افزود: پیش بینی می کنیم امسال حجم تولیدی علوفه در استان کاهش نداشته باشد.
وی با بیان اینکه در بحث یونجه سال گذشته دو هزار و ۹۰۰ هکتار زیر کشت داشتیم، گفت: امسال هم همان میزان کشت را داریم و چون یونچه دیم نیست و یونجه کشت شده در استان آبی است فکر نمی کنم خیلی تحت تاثیر کم بارشی قرار بگیرد و همان حجم تولید یونجه استان نیز محقق شود.
مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی استان البرز با بیان اینکه سالانه در استان حدود ۴۶۰ هزار تن ذرت، ۳۲ هزار تن جو و ۳۱ هزار و ۹۰۰ تن یونجه و ۲ هزار و ۵۰۰ تن هم سایر مانند «شبدر و غیره» تولید داریم، اظهار کرد: اما در کل ما همه علوفه مورد نیاز استان را نمی توانیم تامین کنیم و بخشی از آن در قالب «یونجه، ذرت علوفه ای و بعضا" جو» را از سایر استان ها تامین می کنیم. در مجموع در بحث محصولات علوفه ای امسال اگر تولید استان بیشتر نشود کمتر هم نخواهد شد.
حیدری با اشاره به اینکه بسیاری از افراد به سمت تولید علوفه هیدروپونیک روی آورده اند، گفت: بذر جو ۴ هزار تومانی صرف می شود تا علوفه ۳ هزار تومانی تولید شود در حالی که علوفه تولید شده انرژی کافی را هم ندارد.
میزان ماده خشک علوفه استحصال شده ۷۰ درصد غله است
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان البرز در خصوص کشت هیدروپونیک «کشت علوفه بدون خاک» که عموما از شیره غلات استفاده می کنند گفت: چون قیمت غله در حال حاضر بالاتر از علوفه است هیچ منطقی بر کشت هیدروپونیک حاکم نیست.
«مجتبی تقی زاده» با تاکید بر اینکه کشت هیدروپونیک برای تولید علوفه اصلا مقرون به صرفه نیست، افزود: شاید برای کشت داروهای گیاهی و برخی محصولات دیگر که صرفه اقتصادی دارد مقرون به صرفه باشد اما برای علوفه صرفه ندارد. چرا که میزان ماده خشک علوفه ای که استحصال می شود ۷۰ درصد غله آن است.
تقی زاده گفت: وقتی غله کیلویی ۵ هزار تومان است و ما ۷۰ درصد آن را هم بدست بیارویم یعنی ماده خشک آن را کیلویی ۸ هزار تومان بدست آوردیم که اصلا صرفه اقتصادی ندارد و منطقی برای این کار نیست.
البرز زمین کافی برای کشت علوفه ندارد
مدیر امور دام جهاد کشاورزی استان البرز نیز گفت: استان البرز زمین زراعی به حد مورد نیاز ندارد تا کشت کافی انجام شود و معمولا" علوفه از استان های همجوار مانند زنجان، همدان و غیره که زمین های کافی دارند به استان ما وارد می شود.
«مهرداد عبدالملکی» افزود: اما مشکلی در بحث تامین علوفه نداریم، خرید به موقع انجام می شود و ذرت علوفه ای هم در استان البرز به اندازه ای هست که با وارد کردن از استان قزوین میزان مورد نیاز استان تامین می شود.
عبدالملکی با بیان اینکه کنستانتره و نهاده هایی که برای کنستانتره مورد نیاز است بیشتر وارداتی است و بخشی هم در داخل وجود دارد، افزود: اینها هم به اندازه نیاز دامداران در سامانه بازارگاه بارگذاری می شود و حدود ۴ ماه است که مشکل تامین نهاده های دیگر مثل کنجاله، سویا، ذرت و جو نداریم و با قیمت مصوب در اختیار دامداران قرار می گیرد.
وی گفت: در استان خودمان سبوس گندم تنها نهاده ای است که به صورت دولتی با یارانه بین دامداران تقسیم می شود. با وجود حدود ۲۶ کارخانه آردسازی در استان، به وفور تولید سبوس گندم داریم و مازاد آن سبوس مورد نیاز ۱۶ استان کشور را تامین می کند.
شرح میزان علوفه دامی مورد نیاز استان
مدیر امور دام جهاد کشاورزی استان البرز اظهار کرد: در استان حدود ۱۵۵ هزار راس دام سنگین و رتبه ۲۲ کشور در تعداد دام را داریم اما رتبه ۸ تولید شیر کشور را داریم که نشان می دهد در بحث اصلاح نژاد دام دامداران استان ما خوب کار کرده اند.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر ۱۵۵ هزار راس دام سنگین، ۳۵۴ هزار راس دام سبک «گوسفند و بز» در استان داریم، در خصوص نیاز استان برای تامین علوفه دام های سبک و سنگین گفت: در سال ۲۹۲ هزار تن یونجه، ۱۷۵ هزار تن کاه، ۹۷۵ هزار تن ذرت علوفه ای نیاز داریم که بخشی از آن از استان های دیگر تامین می شود.