در حالی که کشت تابستانه سیب زمینی در شهرستان بهار همدان به طور عمده در جریان است اما شرایط کار برای تولید کنندگان این محصول خوب نیست چرا که قیمت خرید سیب زمینی از کشاورزان با هزینه های تولید آن همخوانی ندارد. الان قیمت هر کیلوگرم سیب زمینی در بخش خرده فروش بین ۶ تا ۷ هزار تومان است و در مزرعه قیمت ها یک سوم این ارقام است. البته در بحث قیمت گذاری کیفیت محصول هم مهم است وقتی سیب زمینی با کیفیت پایین به بازار می آید قیمت سیب زمینی با کیفیت را نیز نا خودآگاه پایین می کشد.
محمد رحیم نیازی، سخنگوی انجمن سیب زمینی کشور نیز در خصوص وضعیت کشت تابستانه گفت: حجم تولید نسبت به سال گذشته تغییر نکرده است اگرچه از نظر سطح زیر کشت تولید تابستانه نسبت به سال قبل کمی کمتر شده است و احتمالا نسبت به سال قبل کمی کاهش تولید داشته باشیم. با این وجود الان وضعیت بازار خوب نیست و هزینه های تولید در نمی آید.
نیازی در خصوص دلایل کاهش سطح زیر کشت گفت: با توجه به اینکه کشاورزان سال ۹۹ ضرر کردند و سیب زمینی را با قیمت بسیار پایینی فروختند لذا به طور خودکار سطح زیر کشت کاهش یافته است و برخی کشاورزان به کشت دیگر محصولات جایگزین و به صرفه تر رو آوردند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر به دلیل کاهش آب های زیرزمینی کشت تا حدودی کم شده است اما در کل سیب زمینی به حد کافی در کشور وجود دارد و پاسخگوی نیاز بازار است.
این مقام مسئول خاطر نشان کرد: در حال حاضر قیمت تمام شده برای کشاورز به ازای هر کیلوگرم ۳ هزار و ۵۰۰ تومان است اما الان به قیمت دو هزار تا دو هزار و ۵۰۰ تومان روی زمین محصول خود را می فروشد. بنابراین می توان گفت در این مقطع زمانی در هر کیلوگرم سیب زمینی، کشاورز هزار تومان ضرر می کند.
عدم ساماندهی و واسطه گری ها بیشترین ضربه ها را به تولید می زند
سخنگوی انجمن سیب زمینی کشور در خصوص بحث فراوری سیب زمینی و استفاده از ظرفیت های صنایع تبدیلی برای ایجاد ارزش افزوده نیز گفت: در حال حاضر صنایع تبدیلی در کشور داریم اما در کل جوابگو نیست. همچنین برخی ارقام نیز به درد فرآوری نمی خورد. با این وجود عدم ساماندهی فروش و واسطه گری ها بیشترین ضربه را به تولید ما می زنند.
وی افزود: مساله اینجا است که در بحث سیب زمینی تعیین کننده قیمت ها معمولا واسطه ها و کارخانه داران هستند که معمولا روی یک قیمت با یکدیگر توافق می کنند و کشاورزان هم دست شان به جایی بند نیست.
نیازی ادامه داد: از سوی دیگر گاهی اوقات سیب زمینی که به کارخانجات ارسال می شود را عودت می دهند و این برگشت سیب زمین باعث می شود به شدت قیمت ها کاهش یابد و کشاورز به هر قیمتی که بگویند مجبور است محصول خود را بفروشد.
دولت سیزدهم قیمت گذاری محصولات را با کمک تشکل ها انجام دهد
وی تصریح کرد: عدم ساماندهی فروش، عدم فروش مستقیم کشاورزان و تسلط واسطه ها بر بازار مشکل اساسی است که موجب ضرر کشاورزان می شود. به طوری که الان فروشنده یا تولید کننده بخش کشاورزی به هیچ وجه تعیین کننده قیمت نیست لذا از دولت می خواهیم بحث تعیین قیمت را با همکاری تشکل ها ساماندهی کند.
نیازی افزود: تشکل ها مشاوران خوبی برای بخش دولتی می توانند باشند و در اقتصادی کردن تولید، ظرفیت سازی و همچنین در الگو سازی تولید کمک کننده باشند.
ناتوانی وزارت خارجه در ایجاد بازار موجب لنگ شدن صادرات محصولات کشاورزی کشور
وی با بیان اینکه از نظر کیفی محصول سیب زمینی ایران ایرادی ندارد، افزود: اما ناتوانی وزارت خارجه در سازماندهی رایزن های اقتصادی برای بازار سازی و ارتباط با کشورهای همسایه برای فروش محصولات کشاورزی، به طور کل موجب شده که در صادرات چندان موفق نباشیم.
نیازی ادامه داد: این در حالی است که از رسالت های وزارت خارجه حمایت و پشتیبانی رایزن ها و حرکت برای ایجاد زمینه فروش برای تولیدکنندگان و به تبع ایجاد شرایط ارز آوری برای کشور است اما چندان در این رسالت موفق نبوده اند تا محصولات ما حداقل به طور مستمر به کشورها همسایه راه یابد.
گفتنی است سیب زمینی محصولی چهار فصل در کشور است که به سالانه ۱۵۰ هزار هکتار زیر کشت می رود و حدود ۵ و نیم میلیون تن نیز سالانه تولید داریم. در واقع در کل طول سال در مناطق مختلف کشور تولید و برداشت این محصول وجود دارد و لذا پایین بودن قیمت سیب زمینی تابستان به طور خودکار بر قیمت سیب زمینی جیرفت که در مهرماه کشت می شود تاثیر می گذارد T لذا تنظیم بازار آن هم سخت می شود. پس اگر قیمت در یک منطقه خوب باشد در قیمت سیب زمینی در منطقه ای دیگر در فصل دیگر هم تاثیر می گذارد.