جمیل علیزاده شایق، درباره دلایل گرانی اخیر برنج ایرانی، گفت: قیمت تمام اقلام اساسی سفره خانوارها افزایش یافته است. دولت در 3 سال اخیر نتوانست مشکلات اقتصادی به‌وجود آمده در کشور را حل کند به همین دلیل تحریم‌ها و آمریکا را مقصر اصلی مسائل پیش‌آمده جلوه داد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه تولید برنج متکی به نیروی کار است، گفت: طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی برنج از سال 42 آغاز و تا دهه 80 از سوی وزارت کشاورزی دنبال شد؛ مطابق با این طرح بهشدت با تغییر کاربری شالیزارهای برنج مخالفت می‌شد.
وی با اشاره به متوقف شدن روند مکانیزه کردن شالیزارها، گفت: اعطای ارز دولتی برای واردات ماشین‌آلات کشت و برداشت برنج متوقف شد. واردات ماشین‌آلات کشاورزی با ارز نیمایی نیز توجیه اقتصادی ندارد چراکه قیمت نهایی آن آنقدر بالا می‌رود که کمتر کشاورزی توان خرید آن را دارد.
دبیر انجمن برنج کشور ادامه داد: متاسفانه از تولیدکنندگان داخلی ماشین‌آلات کشاورزی حمایت نشد و همه این عوامل دست به دست هم دادند که بحث مکانیزه کردن شالیزارهای برنج متوقف و فراموش شود.
وی با بیان اینکه با توقف طرح زمین‌های شالیزاری تغییر کاربری دادند، گفت: در زمین‌های شمال کشور، متوسط بهره برداری از زمین‌های کشاورزی به نیم هکتار رسید و دیگر مکانیزه کردن شالیزارهای نیم هکتاری کارایی نداشت.
این فعال اقتصادی بابیان اینکه کشاورزان ناچار شدند از نیروی انسانی برای کشت و برداشت برنج استفاده کنند، گفت: مشکل اصلی اینجاست چراکه کمتر جوانی حاضر می‌شود از ژست خود بکاهد و به شالیزارهای برنج برود. پیرزن و پیرمردها نیز دیگر توان اینکه به شالیزارها بروند را ندارند در نتیجه هزینه دستمزد کارگر بهشدت افزایش پیدا کرد کارگر در سال جاری روزی 700 هزار تومان دستمزد دریافت می‌کرد.
علیزاده شایق بابیان اینکه یکی از دلایل گرانی برنج داخلی دستمزد بالای کارگری است، گفت: من امیدوارم دولت در بحث تحریم‌ها نرمش بیشتری به‌خرج بدهد تا ما بتوانیم ماشین‌آلات را وارد کنیم. در گرانی‌های اخیر این تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان هستند که بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند و بیشترین سود نصیب واسطه‌ها شد.
وی در پاسخ به این پرسش که به چه علت قیمت برنج خارجی همگام با برنج داخلی روند صعودی به خود گرفت، بیان کرد: سوال خوبی مطرح کردید من پرسش شما را با پرسش از مسئولان جواب می‌دهم. آیا برنج خارجی که وارد کشور می‌شود برنج درجه یک اروگوئه است؟ آیا برنج باسماتی پاکستان را وارد می‌کنیم؟
به گفته این فعال اقتصادی، به‌دلیل اعمال تحریم‌ها ما در ازای نفتی که به هندوستان می‌دهیم چاره‌ای جز این نداریم که برنج از این کشور وارد کنیم و از آنجایی‌که ما تنها از هندوستان می‌توانیم برنج وارد کنیم این کشور محصولات بی‌کیفیت خود را برای می‌فرستد. در حالی‌که برنج هندی تا 3 سال پیش کیفیت قابل قبولی داشت.
دبیر انجمن برنج کشور، ادامه داد: سازمان‌های نظارتی نسبت به این مسائل بی‌تفاوت شده‌اند از این‌رو شاهد گرانی قیمت برنج خارجی هم هستیم. این نکته را در نظر داشته باشید که قیمت برنج در مازندران و گیلان غیرقابل باور نشده است و با بقیه اقلام هماهنگی دارد. اما وقتی برنج از شمال به دیگر شهرهای ایران از جمله تهران می‌آید هزاران ناخالصی روی آن انجام می‌شود و درنهایت مردم باید با قیمت گزاف برنج ناخالص را خریداری کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که اگر تولید از شمال به مناطق دیگر کشور برود آیا شاهد تعدیل قیمت این محصول خواهیم شد، گفت: 16 استان برنج خیز در کشور وجود دارد. اگر سطح زیر کشت برنج در کشور را 600 هزار هکتار فرض کنیم 500 هزار هکتار آن در شهرهای شمالی ایران به‌ویژه گلستان، گیلان و مازندران متمرکز است.
به گفته این فعال اقتصادی، در استان‌های لرستان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان برنج تولید برنج می‌شود اما برنج تولیدی در این استان‌ها در همان منطقه مصرف می‌شود و ذائقه دیگر شهرها با آن برنج همخوانی ندارد. برنج جنوب در تهران خریدار ندارد، بنابراین آنها نه تولیدات‌شان را صادر می‌کنند و نه خواهان برنج شمال هستند.