در دو هفته اخیر بود که بعد از درخواست های مطرح شده برای رفع موانع ترخیص کالاهای دپو شده در گمرک و بنادر ، جهانگیری به هم اه مسئولانی از وزارت صمت، راه و شهرسازی، گمرک و بانک مرکزی به هرمزگان سفر کرد و طی بازدیدی از بندر شهید رجایی در جریان وضعیت دپو کالا قرار گرفت، در نهایت این سفر مصوباتی با خود به همراه داشت که موجب تسهیل در ترخیص کالاهای اساسی و غیر اساسی دپو شده در گمرک و بنادر شد.
طبق این مصوبه عمده موانع ارزی برای ترخیص کالای اساسی و غیر اساسی رفع و در دستور کار قرار گرفت ؛ به طوری که برای کالاهای اساسی تعیین شد که بانک مرکزی در مورد اقلام و کالاهایی که به صورت اعتباری خریداری و اعلامیه تامین ارز برای آنها صادر شده به سرعت از گمرک خارج خواهند شد. همچنین درباره کالاهایی که هنوز اسناد به دست خریدار نرسیده و مشکل انتقال ارز داشتند نیز نسبت به تامین ارز آنها اقدام می شود.
در رابطه با کالای غیر اساسی نیز مقرر شد متعاقب نظر وزارت صمت و گمرک و اعلام به بانک مرکزی به قید فوریت نسبت به تامین منشأ ارز این اقلام اقدام و ترخیص شوند.
بعد از ابلاغ مصوبه معاون اول رئیس جمهور به دستگاه های مربوطه ، گمرک طی فراخوانی از صاحبان کالاخواست تا برای تعیین تکلیف و ترخیص کالاهای خود اقدام کنند.
اما مهرداد ارونقی - معاون فنی گمرک ایران - آخرین وضعیت اجرای مصوبه سفر اخیر معاون اول رئیس جمهور برای تعیین تکلیف و تسریع ترخیص کالاهای موجود در گمرک و بنادر را تشریح کرد.
الزام به ثبت سفارش و کد رهگیری بانک برای کالاهای وارداتی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران با بیان اینکه باستناد مصوبۀ ۲۲ فروردین سال ۱۳۹۷ هیأت وزیران، واردات کلیۀ کالاها به صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون انجام ثبت سفارش ممنوع اعلام شده است. گفت:در بند ۴ این مصوبه اعلام شده است « تمامی ثبت سفارشات صادره به استثنای مواردی که به آن اشاره خواهد شد، با رویۀ بانکی صادر خواهد شد.» همچنین بند ۵ مصوبۀ اشاره شده تصریح به این موضوع دارد که « ترخیص کالا با هر رویه، منوط به تعیین منشأ ارز کالای وارداتی (صدور اعلامیۀ فروش ارز) از سوی بانک مرکزی خواهد بود که به صورت سیستمی اعلام می شود.» بنابراین مستند به مفاد مصوبه سال ۱۳۹۷ هیأت وزیران، ارائه کدرهگیری بانک به گمرک ، قبل از ترخیص کالا الزامی شده است.
ابلاغ تصمیمات سفر معاون اول رییس جمهور
ارونقی افزود: با توجه به رصد میزان کالاهای دپو شده در بنادر و گمرکات کشور و انعکاس پیشنهادهای مربوطه جهت تسریع و تسهیل در انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالاهای موجود در این اماکن، متعاقب سفر اخیر معاون اول رییس جمهور به استان هرمزگان و بازدید از بندر و گمرک شهید رجایی بندرعباس، مصوبات مهم این سفر روز سه شنبه( ۱۵ مهرماه ۱۳۹۹ ) به گمرک واصل شد که متضمن تصمیمات بسیار مهمی برای ترخیص کالاهای اساسی و غیراساسی موجود در بنادر و گمرکات کشور است.
تأمین ارز و صدور اعلامیه تأمین ارز کالاهای اساسی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک اضافه کرد: وفق تصمیمات اتخاذ و ابلاغ شده، درخصوص کالاهای اساسی موجود در بنادر و گمرکات کشور که تأمین و انتقال ارز این کالاها صورت نپذیرفته ، بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده است تا با اعلام وزارت صمت، نسبت به اولویت دادن در تأمین ارز این کالاها اقدام کند. همچنین بانک مرکزی دربارۀ کالاهای اساسی که بصورت اعتباری خریداری شده و اسناد مالکیت آنها در اختیار صاحبان کالا قرار دارد اعلام آمادگی کرده تا با صدور اعلامیۀ تأمین ارز اعتباری اجازه ترخیص این اقلام را صادر کرده و حداکثر ظرف سه ماه پس از ارائه پروانۀ گمرکی، نسبت به تأمین ارز کالاهای ترخیص شده اقدام کند.
صدور کد رهگیری بانک برای نهاده های تولید
این مقام مسئول گفت: درخصوص کالاهای گروه ۲ که قبض انبار تا تاریخ پنجم مهر امسال دارند، مقرر شده است صاحبان کالا ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ تصمیمات سفر، اقدام به اظهار کالا به گمرک کنند که این موضوع قبلاً نیز اطلاع رسانی شده است. شایان ذکر است، گمرک در این خصوص فراخوان صادر کرده و مقرر شده لیست مربوطه را به وزارت صمت ارسال و وزارتخانه مزبور اعلام آمادگی کرده تا در حداقل زمان ممکن شماره های ثبت سفارش کالاهای اساسی، مواد اولیه، کالاهای واسطه ای و اجزاء و قطعات یدکی تولید را به بانک مرکزی ارسال و بانک مرکزی ظرف یک هفته پس از دریافت لیست از وزارت صمت، نسبت به تخصیص ارز و پیگیری کدرهگیری بانک اقدامات لازم را معمول دارد.
ارسال اولین لیست کالاهای اساسی و غیراساسی به وزارت صمت
ارونقی با اشاره به بررسی اطلاعات واصله از سوی صاحبان کالا اعلام کرد: ظرف هفته قبل بیش از ۲۵۰۰ فقره درخواست بصورت ایمیل به حوزه معاونت فنی گمرک ایران واصل و این اطلاعات بررسی و پالایش شد که فهرست اول اطلاعات صاحبان کالا مربوط به گروه های ۱ و ۲۱ لغایت ۲۵ در بیش از ۹۰۰ رکورد، با ارزشی بیش از ۳۵۰ میلیون دلار ظرف روز شنبه ۱۹ مهرماه ، بصورت رسمی تحویل وزارت صمت خواهد شد که فهرست کوتاژهای موجود در لیست، در همین کانال منتشر می شود.
معاون امور گمرکی گمرک ایران با بیان اینکه صاحبان کالاهایی که سریال یا کوتاژ اظهارنامه های متعلق به آنها در فایل مربوطه وجود ندارد بقید فوریت نسبت به پیگیری موضوع اقدام کنند. یادآور شد:همچنین سایر صاحبان کالاهایی که تاکنون نسبت به اظهار اقلام خود به گمرک اقدام نکرده اند لازم است جهت برخورداری از مصوبات سفر معاون اول رییس جمهور به استان هرمزگان، ظرف موعد مقرر « دو هفته »، نسبت به اظهار کالاهای خود و ارسال مشخصات مربوطه در فرمت اعلامی اقدام کنند.
آخرین آمار از موجودی کالاهای دپو شده در گمرک و بنادر نشان می دهد که موجودی کالاهای اساسی در بنادر کشور معادل سه میلیون و ۴۰۲ هزار تن و موجودی کالاهای غیراساسی غیرکانتینری به سه میلیون و ۷۹۱ هزار تن می رسد.
در عین حال که تعداد کل کانتینرهای موجود در بنادر کشور به ۱۰۲ هزار تی.ای.یو می رسد که این تعداد کانتینر، کل کانتینرهای موجود در بنادر کشور در رویه های مختلف را نشان می دهد اما تعداد کانتینرهای پُر وارداتی بالغ بر ۳۰ هزار باکس کانتینر بوده که محتوی کالاهای اساسی از جمله برنج و اقلام غیراساسی است.