صابر گلکاری افزود: از ۱۷۰ لاین بومی گندم که از مزارع این سه کشور جمع آوری شد، ۳۰ لاین بومی متعلق به ایران، ۴۵ لاین افغانستان و مابقی متعلق به ترکیه بوده است.
وی کل اعتبارات این پروژه مشترک را ۷۳۰ هزار دلار عنوان و اظهار کرد: اعتبارات این پروژه از محل کنوانسیون بین المللی ذخایر ژنتیکی جهان تأمین شد.
گلکاری افزود: هر سه کشور در قالب این پروژه مشترک ظرف چهار سال تحقیقات خود را به طور مستقل بر روی گندمهای بومی انجام دادند و نتایج آن را در همایشی که هر سال در هر یک از سه کشور برگزار میشد، ارائه دادند.
وی ادامه داد: از ۳۰ لاین بومی متعلق به ایران، ۱۹ لاین آن جدید و بقیه از تیپهای مختلف رقم گندم سرداری بود که در سالهای قبل کشت شده بودند.
رئیس مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور گفت: ما اصلاحات اولیه و محدود بر روی این لاینهای بومی گندم کشور انجام دادیم که موجب شد حدود ۳۰ درصد عملکرد تولیدشان افزایش یابد.
وی با بیان اینکه گندمهای بومی ایران از ذخایر مهم ژنتیکی محسوب میشوند، اذعان داشت: گندمهای بومی در اصلاح ارقام جدید به ویژه از نظر مقاومت به تنشهای محیطی با توجه به تغییرات اقلیمی نامطلوب مؤثر واقع میشوند و هدف این پروژه مشترک نیز این بود که از این ذخایر ژنتیکی استفاده شود و در عین حال آگاهی عمومی نسبت به حفاظت از ذخایر ژنتیکی افزایش یابد.
گلکاری گفت: گندمهای بومی در شرایط طبیعی و اقلیمی مانند افزایش دما، تغییر الگوی های بارش و خشکسالی که با آن مواجه هستیم، رشد میکنند و اگر ما بتوانیم این ویژگیها و ژنهای مفید را شناسایی و به ارقام تجاری منتقل کنیم، آنگاه میتوانیم ارقامی معرفی کنیم که مقاومت و پایداری بیشتری در برابر تغییرات اقلیمی داشته باشند.
وی اشاره کرد: در این پروژه مشترک، آن دسته از ارقام و بذرهای بومی شناسایی و جمع آوری شدهاند که هنوز توسط کشاورزان در حال کشت هستند.
رئیس مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور افزود: ارقام و بذرهای گندم بومی هنوز توسط برخی کشاورزان برای مصرف خانواده به دلیل طعم و مزه خاصی که دارند و یا با هدف تأمین علوفه در روستاها کشت میشوند.
وی گفت: برخی از ارقام بومی در مناطق بسیار دوردست که به ماشین آلات، کودهای کشاورزی و دستورالعملهای فنی جدید دسترسی کمتری دارند در شرایط پر تنش اقلیمی کشت میشوند.
گلکاری اضافه کرد: ما ۱۹ لاین جدید بومی را در استانهای آذربایجان شرقی و خراسان شمالی شناسایی و جمع آوری کردیم.
وی آموزش به کشاورزانی که ارقام بومی کشت میکنند را از دیگر اهداف این پروژه مشترک نام برد و اظهار داشت: ما به این گروه از کشاورزان آموزشهای بهزراعی و دستورالعملهای فنی برای افزایش عملکرد تولید ارائه دادهایم.
یادآور میشود، پروژه مشترک ایران، ترکیه و افغانستان برای شناسایی و جمع آوری ارقام بومی گندم در راستای حفظ ذخایر ژنتیکی و اصلاح این ارقام در سال ۹۸ با موفقیت به پایان رسید.