یکی از مهمترین این دلایل شایعه حذف تخصیص ارز ترجیحی 4200 برای واردات روغن بر اساس تصمیم کمیسیون تلفیق مجلس که منجر به ترغیب صنایع به خرید و احتکار روغن‌ها به ویژه روغن حلب کرده است.
آمار انجمن روغن نشان می‌دهد تولید روغن در 10 ماهه سالجاری یک میلیون و 440 هزار تن است که نسبت به سال گذشته کاهش 10 درصدی داشته است.
به رغم این کاهش تولیدکنندگان روغن معتقدند تولید پاسخگوی نیاز کشور است و نباید کمبود روغن احساس شود و بستن صف برای خرید روغن با توجه به میزان عرضه جای سوال دارد.
امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران درباره وضعیت تولید و عرضه روغن در بازار اظهار کرد: در سالجاری یک میلیون و 440 هزار تن روغن در کشور تولید شده که نسبت به سال گذشته کاهش 10 درصدی داشته است.
وی ادامه داد: هر چند در تولید روغن اندک کاهشی اتفاق افتاده است، اما به میزان نیاز کشور روغن در بازار وجود دارد.
به گفته بیرشک؛ آنچه بازار را بر هم زده افزایش کاذب تقاضا برای روغن نسبت به سال گذشته است.
وی اظهار کرد: باید در جستجوی عواملی بود که روغن را از دسترس بازار خارج و کمبود ایجاد می کنند.
بیرشک در پاسخ به این پرسش که احتمال تغییر نرخ ارز ترجیحی 4200 تومانی برای خرید روغن در سال آینده و گرانی دلیل بخشی از ایجاد این تقاضا است، گفت: در جلسه‌ای که با مسئولان دولتی داشته‌ایم قول ثابت ماندن نرخ ارز ترجیحی واردات روغن را به ما داده‌اند.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران، همچنین از تلاش تولیدکنندگان برای جبران کاهش تولید 10 درصدی تولید تا پایان سال خبر داد.
بیرشک تاکید کرد: با توجه به افزایش تولید در دی ماه و ادامه این روند امیدواریم بازار با ثباتی را برای روغن در ایام نوروز تجربه کنیم.
قاچاق دلیل بخشی از کمبود روغن در بازار
محمد حسینی کارشناسان و فعال بازار صنایع غذایی سه عامل را برای کمبود روغن به رغم افزایش تولید را برشمرد.
وی اولین و مهمترین دلیل کمبود روغن در بازار در روزهای اخیر که منجر به صف کشیدن مردم در برخی استان‌ها شده است را خبر کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی برای حذف ارز 4200 تومانی در واردات روغن دانست.
حسینی افزود: اخباری که کمیسیون تلفیق مجلس بیرون می‌آید سیگنال‌های را به بازار می‌دهد که منجر به التهاب آن می‌شود.
به گفته وی؛ تولیدکنندگانی که مصرف روغن دارند با سیگنال کمیسیون تلفیق مجلس با نگرانی از گرانی روغن در حال خرید و احتکار روغن هستند.
حسینی بخشی از خروج روغن از دسترس بازار را از طریق قاچاق عنوان کرد.
وی افزود: اختلاف قیمت ارز ترجیحی که به واردات روغن خام اختصاص داده می‌شود با ارز آزاد موجب شده قاچاق روغن از کشور وسوسه انگیز شود.
حسینی دلیل کمبود روغن در استان‌ها مرزی را بیش از هر چیز مربوط به قاچاق دانست.
وی اظهار کرد: همچنین رونق صادرات محصولاتی که مصرف روغن دارند را نیز در خارج شدن بخشی از روغن از دسترس بازار مصرف داخلی موثر است.
حسینی یادآور شد: به طور مثال میزان صادرات شیرینی و شکلات که از صنایع پر مصرف روغن هستند نسبت به سال گذشته رشد قابل توجه ای داشته است.